Kolej będzie podstawą polityki europejskiej. Jakie plany ma Unia względem transportu publicznego?
Kandydat na komisarza ds. transportu i turystki Apostolos Dzidzikostas w Parlamencie Europejskim odpowiadał na pytania dotyczące europejskiej polityki transportowej na przyszłą kadencję Komisji Europejskiej.
Jak wspomniał, transport jest jedynym sektorem, którego emisje nadal rosną w porównaniu z rokiem 1990. Wyjaśnił europarlamentarzystom, że by osiągnąć neutralność klimatyczną do roku 2050, trzeba wdrożyć już przyjęte przepisy, w szczególności pakiet „Fit for 55”, uchwalony w poprzedniej kadencji.
Czytaj też: Czy dokumenty i strategie Unii Europejskiej dają nam prawo do transportu publicznego? [ANALIZA]
Transport publiczny w priorytetach Komisji Europejskiej
Komisarz zapowiedział stawianie na transport publiczny.
– Będę nadal promować zrównoważoną mobilność miejską. Obecnie przeciętny kierowca w Europie spędza 38 minut dziennie w korkach w godzinach szczytu, czyli 30 godzin rocznie. Czysty transport publiczny może pomóc nam odzyskać ten czas, jednocześnie ograniczając emisje – powiedział.
Transport musi być też dostępny finansowo i temu służyć powinny fundusze europejskie.
– Transport musi być przystępny cenowo dla każdego we wszystkich regionach Unii. W szczególności na obszarach wiejskich transport publiczny jest kluczowy dla rozwoju. Dlatego przedstawię rekomendację dotyczącą ubóstwa transportowego, aby zapewnić mądre wydawanie środków przeznaczonych na transport. Musimy zapewnić, że Fundusz Klimatu Społecznego odpowie na rzeczywiste potrzeby i sprawi, aby nikt nie został w tyle – zapewnił Apostolos Dzidzikostas.
Chce też zadbać o kwestię rowerową.
Będę uważnie śledzić wdrażanie Europejskiej Deklaracji Rowerowej, o którą walczył ten Parlament, i gratuluję tego. Obejmuje to poprawę danych, stworzenie sieci krajowych punktów rowerowych i wsparcie branży rowerowej. Musimy również zwiększyć nasze wysiłki, aby przenieść transport towarowy na bardziej zrównoważone środki transportu, takie jak kolej i śródlądowe drogi wodne.
Czytaj też: Rowery w Paryżu. Rowerowa rewolucja w stolicy Francji trwa
Komisarz na rzecz kolei
Transport kolejowy ma być priorytetem nowej Komisji Europejskiej.
– Głównym celem będzie ukończenie 243 tys. km transeuropejskiej sieci transportowej, TEN-T, w terminach określonych w przepisach. Kolej jest centralnym punktem TEN-T i jednym z najbardziej ekologicznych dostępnych środków transportu. Ukończenie sieci kolejowej i połączenie miast szybką koleją jest dla mnie najwyższym priorytetem. Zrobienie tego skróci czas podróży, na przykład z Hamburga do Kopenhagi z 4 godzin 20 minut do 2,5 godzin – wyliczał kandydat.
Zapowiedział, że w przyszłym roku, jeśli zostanie zatwierdzony na stanowisku Komisarza, przedstawię plan połączenia stolic UE i dużych miast szybką koleją.
– Chcę również poprawić transport kolejowy, aby żaden region nie został w tyle. Obywatele i przedsiębiorstwa wolą wybierać kolej, w tym pociągi nocne, ale potrzebują, by połączenia stały się niedrogie, dogodne i niezawodne. Kolej może również przewozić więcej towarów, lepiej działać w przewozach transgranicznych, pozostawać w synergii z transportem drogowym – powiedział Dzidzikostas.
Jakie są główne problemy kolei? -Problemem kolei jest niewystarczające finansowanie infrastruktury, to brak interoperacyjności, brak
połączeń, alokacji przepustowości, braku dostępności taboru, nieodpowiednia oferta biletów, jaką mamy dzisiaj, a różna szerokość torów w różnych krajów, które nie pozwala na transgraniczną komunikację pociągów – wymienił polityk.
Poseł Joński (EPL) zapytał o kwestię projektu szybkiej kolei łączącej Berlin z Kijowem przez Łódź i Warszawę.
– Linia z Berlina do Warszawy ta część jest już w sieci bazowej, która ma być gotowa w 2030 roku. Część Warszawa-Kijów jest już włączona do rozszerzonej sieci TEN-T, zaplanowanej do 2040 roku. Zapewnię, że rozwijanie tej sieci na czas jest priorytetem. Mamy oczywiście roblem z rozstawem torów po stronie Ukrainy i Unii Europejskiej. Zmiana jest kosztowna, ale musimy to zrobić, ponieważ w przeciwnym razie pociągi nie będą mogły się przemieszczać z jednego miejsca do drugiego. Będę bardzo ściśle współpracować z Niemcami, Polską, Ukrainą, a oczywiście nasz ambitny plan połączeń dużych prędkości też uwzględni tę linię – zapewnił kandydat na komisarza.
Czytaj też: Jakub Nowotarski: Europejski Zielony Ład w transporcie to mocne stawianie na transport publiczny
Wspólny system rezerwacji
Kandydat wyjaśnił też, że chce zadbać o wspólny system rezerwacji biletów międzynarodowych. W priorytetach dla komisarza transportu przygotowanych przez przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulę von der Leyen na kadencję 2024-2029 znalazł się wniosek „dotyczący rozporządzenia dotyczącego jednolitych cyfrowych rezerwacji i sprzedaży biletów, aby zapewnić Europejczykom możliwość zakupu jednego biletu na jednej platformie i korzystania z ochrony praw pasażerów przez całą podróż”.
– Czas, aby wspólny rynek stał się naprawdę wspólny. W przypadku kolei w pierwszym roku mojego mandatu przedstawię propozycję rozporządzenia w sprawie rezerwacji i sprzedaży biletów. Jego celem będzie ooprawa istniejących obowiązków w tym obszarze. Prawa pasażerów muszą być poszerzone, a ochrona obejmować powinna całą podróż, w tym z udziałem różnych operatorów – wyjaśnił Dzidzikostas.
Parlamentarzyści chcieli doprecyzować szczegóły.
– Aby zachęcić ludzi do wsiadania do pociągu, wszystko musi być proste dla pasażerów. Czy jednolite cyfrowe rozporządzenie dotyczące rezerwacji i sprzedaży biletów będzie obejmować udostępnienie wszystkich danych dotyczących sprzedaży biletów bezpłatnie na rynku? Czy otrzymamy system pojedynczego biletu w przypadku rezerwacji u kilku operatorów, czy system wielu biletów z gwarantowanymi przejazdami pasażerów? Po drugie w jaki sposób zapewnicie ochronę praw pasażerów w przypadku podróży z udziałem różnych operatorów i podróży transgranicznych? – pytał poseł Kai Tegethoff z Zielonych.
– W skróćie: tak. Chodzi o położenie kresu trudnościom, z jakimi borykają się pasażerowie, którzy nie mogą zarezerwować jednego biletu na jedno połączenie międzyregionalne lub transgraniczne. Będziecie mogli zarezerwować bilet z jednego kraju do drugiego lub do trzeciego kraju pociągiem – jednym biletem, jednym kliknięciem na telefonie komórkowym, tak jak dzieje się to dzisiaj z samolotami i biletami lotniczymi. To niewiarygodne, że w 2024 roku tego ma. Multimodalność będzie oznaczać, że będzie jeden bilet na różne środki transportu, na przykład samolot na jednym odcinku podróży i pociąg na drugim – wyjaśnił kandydat na komisarza.
Czytaj też: Rozmowa z Cezarym Grochowskim, liderem Wrocławskiej Inicjatywy Rowerowej
Bezpieczeństwo jest istotne
Komisja Europejska zaproponować też chce lepsze zapobieganie wypadkom – i na kolei i na drodze. Odwołał się m.in. do greckiej katastrofy kolejowej z 2023 r., w której zginęło 57 osób.
– Taki wypadek nie powinien się nigdy więcej wydarzyć nigdzie w Europie. Dlatego bezpieczeństwo będzie moim priorytetem numer jeden. I będę ściśle przestrzegał zasad wobec wszystkich państw członkowskich, ponieważ mamy narzędzia, aby zapobiegać takim wypadkom. Tylko wspólne zasady nie zawsze są one przestrzegane, co jest niedopuszczalne. Będę pracował nad zmianą, wspierając państwa członkowskie we wdrażaniu wszystkich środków bezpieczeństwa. Nie tylko w transporcie kolejowym, ale także na drogach, gdzie 20 tys. osób nadal traci życie każdego roku – powiedział grecki polityk.
O co jeszcze pytali posłowie?
Kosma Złotowski (ECR) pytał o projekt Centralnego Portu Komunikacyjnego.
– CPK jest włączony do rozszerzonej sieci TEN‑T. Myślę, że to ważne lotnisko, nie tylko ze względów cywilnych, ale także wojskowych, ze względu na swoje położenie geograficzne. Będę rozmawiał z polskimi władzami w tej sprawie, ponieważ to polski rząd zdecyduje o czasie i sposobie realizacji tego projektu – odpowiedział.
Posłanka Oihane Agirregoitia Martínez (Renew) dopytywała się m.in. o wymogi wobec państw w trakcie rozwoju systemu szybkiej kolei.
– Dane, którymi dysponujemy, na przykład dotyczące liberalizacji kolei rozpoczętej w 2020 r., pokazują nam, że mamy więcej tras, szybsze trasy, tańsze bilety i lepszą łączność. Na przykład w Hiszpanii i Włoszech ceny spadły o około 30%. Liczba pasażerów wzrosła na przykład we Francji od 50% do 100%. Państwa rozumieją korzyści płynące z dobrej łączności kolejowej w Europie, dlatego zapewnimy im pomoc techniczną,. To już się dzieje w Hiszpanii, to już się dzieje we Francji, są przykłady udanego połączenia kolei dużych prędkości, które przy okazji pomoże nam też osiągnąć założone przez nas cele w zakresie redukcji emisji CO2 – zapewnił kandydat na komisarza.
Czytaj też: Klimatyczni strażnicy Karpacza. Do kurortu wróci pociąg, liczymy na autobusy i mniej aut
Projekt „Na straży Europejskiego Zielonego Ładu w transporcie” współfinansowany przez Komisję Europejską w ramach Projektu „Building Bridges – Civic Capital in Local Communities”, realizowanego ze środków programu CERV finansowanego ze środków Komisji Europejskiej w ramach programu „Obywatele, Równość, Prawa i Wartości” na lata 2021 – 2027.
Sfinansowane ze środków UE. Wyrażone poglądy i opinie są jedynie opiniami autora lub autorów i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy i opinie Unii Europejskiej lub Komisji Europejskiej. Unia Europejska ani organ przyznający nie ponoszą za nie odpowiedzialności.
Projekt realizuje Towarzystwo Benderowskie w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Akcja Miasto. Treść dostępna na licencji CC-BY-NC-SA 4.0.
Fot. tytułowe: Jennifer Jacquemart / Unia Europejska 2024
