Chcemy, by gmina Kamieniec Ząbkowicki rozwijała się w czysty sposób. Raport aktywistów Hipermiasta
Towarzystwo Benderowskie prowadzi projekt „Klimatyczny strażnik peryferii”. Projekt otrzymał wsparcie finansowe w ramach programu PROTEUS, prowadzonego przez Transatlantic Foundation, europejskie ramię The German Marshall Fund of the United States.
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską. Wyrażone poglądy i opinie są jednak wyłącznie poglądami autora(-ów) i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy Unii Europejskiej lub Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Edukacji i Kultury. Ani Unia Europejska, ani organ przyznający nie mogą ponosić za nie odpowiedzialności.
Do badania kwestii klimatycznych wybrano osiem gmin (do 20 tys.): gmina Jedlina-Zdrój, gmina Kamieniec Ząbkowicki, gmina Karpacz, gmina Malczyce, gmina Mirsk, gmina Szklarska Poręba, gmina Świeradów-Zdrój, gmina Walim.
Na podstawie szerokich działań projektowych (analiza dokumentów i danych, wizyta studyjna, rozmowy z ekspertami, ankieta dla mieszkańców) działacze stworzyli raport z rekomendacjami, który zostanie przesłany gminie Kamieniec Ząbkowicki.
Czytaj też: Szklarska Poręba Średnia dla czystego transportu. Najwyżej położony przystanek z planu remontowego kolei
Energetyka
Rekomendujemy stworzenie planu rozwoju energetyki odnawialnej
Plan rozwoju energetyki odnawialnej uwzględni potencjał lokalnych zasobów naturalnych, takich jak energia słoneczna, biomasa i energia wiatru, oraz wskaże konkretne lokalizacje inwestycji, modele finansowania i narzędzia wsparcia dla mieszkańców i przedsiębiorców, umożliwiające transformację energetyczną na poziomie lokalnym.
Strategia Rozwoju Gminy Kamieniec Ząbkowicki na lata 2012-2020 (nieobowiązująca) przewidywała „preferowanie i wspomaganie stosowania odnawialnych i niekonwencjonalnych źródeł energii – wód geotermalnych, energetyki wiatrowej i wodnej, kolektorów słonecznych, spalania biogazu i biomasy”.
Rekomendujemy współpracę z sąsiednimi gminami w zakresie lokalnych klastrów energii
Stworzenie klastrów wzorem np. Oławy czy Zgorzelca pozwoli na efektywniejsze wykorzystanie zasobów, dzielenie kosztów i korzyści z inwestycji w odnawialne źródła energii oraz zwiększy niezależność energetyczną regionu przy jednoczesnym wzmocnieniu bezpieczeństwa energetycznego całego powiatu ząbkowickiego.
Czytaj też: Cezary Grochowski radzi strażnikom: Jak sprawić, żeby rowery i kolej były lepiej powiązane w regionie?
Transport publiczny
Rekomendujemy rozwój transportu publicznego w gminie Kamieniec Ząbkowicki
Rozwój powinien obejmować zwiększenie częstotliwości kursów na najbardziej uczęszczanych trasach, rozszerzenie siatki połączeń o nowe sołectwa oraz dostosowanie rozkładów jazdy do godzin pracy, nauki i przyjazdów pociągów. Działania te poprawią dostępność usług publicznych, ograniczą wykluczenie transportowe i przyczynią się do zmniejszenia emisji spalin. Rozwój powinien obejmować również integrację z rowerem i koleją, tak by ułatwić mieszkańcom przesiadki i podróże multimodalne.

Strategia Rozwoju Gminy przewidywała „wyłonienie (np.: wspólnie z innymi zainteresowanymi samorządami w ramach powiatu lub jeszcze większego związku na wzór krajów sąsiednich – Czechy, Niemcy) na drodze przetargu licencjonowanej firmy, która zajęłaby się organizowaniem przewozów pasażerskich na terenie zainteresowanych gmin. Obsługiwane byłyby połączenia pomiędzy Kamieńcem Ząbkowickim a Ząbkowicami Śląskimi czy Nysą, jak również do innym miejscowości położonych na terenie powiatu ząbkowickiego i ościennych. W razie uzasadnionych potrzeb można rozważyć połączenia komunikacyjne wewnątrz gminy, to jest pomiędzy Kamieńcem Ząbkowickim a wybranymi miejscowościami, jak również w samym Kamieńcu Ząbkowickim ze względu na jego rozległość (np.: pomiędzy rejonem ul. Ząbkowickiej a stacją kolejową).”
Rekomendujemy inicjatywę w zakresie związku powiatowo-gminnego w powiecie ząbkowickim
Inicjatywa powołania związku powiatowo-gminnego w powiecie ząbkowickim, dla której wzorem może być związek w powiecie dzierżoniowskim, rozwijałaby transport lokalny. Związek koordynowałby planowanie i finansowanie transportu publicznego, umożliwiając spójne rozkłady jazdy, wspólną taryfę i integrację z transportem kolejowym, co przełoży się na większą efektywność i wygodę dla mieszkańców.

Czytaj też: Strażnicy klimatyczni walczą o zerowy VAT na transport publiczny. Spora szansa na zmianę przepisów
Transport rowerowy
Rekomendujemy stworzenie planu rozwoju roweru opartego o dojazdy do stacji kolejowej Kamieniec Ząbkowicki
Plan wraz wyznaczeniem priorytetowych tras rowerowych z poszczególnych sołectw, zapewnieniem bezpiecznych parkingów rowerowych przy stacji, oświetleniem kluczowych odcinków oraz stworzeniem zachęt do codziennego korzystania z roweru jako środka transportu komplementarnego względem kolei.
Strategia do roku 2020 „Niniejsze zadanie ma na celu kontynuację budowy sieci, możliwie bezkolizyjnych z transportem kołowym, szlaków i dróg rowerowych, a więc z wykorzystaniem np.: dróg polnych, wiejskich alei łączących poszczególne miejscowości, leśnych duktów, itp. Zasadnicza idea takiego układu tras rowerowych powinna uwzględniać połączenie każdej miejscowości z jej centrum administracyjnym (Kamieniec Ząbkowicki), połączenia pomiędzy miejscowościami, połączenia wewnątrz Kamieńca Ząbkowickiego (np.: rejon ul. Ząbkowickiej ze stacją kolejową) oraz możliwość podłączenia się do oznakowanej sieci w sąsiednich gminach, zwłaszcza w kontekście turystycznej penetracji walorów przyrodniczych i krajobrazowych tej części Przedgórza Sudeckiego i samych Sudetów”.
Ochrona przyrody
Rekomendujemy identyfikację cennych siedlisk w celu ochrony
Postulujemy stworzenie mapy obszarów przyrodniczo wartościowych, takich jak fragmenty lasów liściastych, starorzecza, torfowiska, miedze i śródpolne zadrzewienia, która umożliwi świadome zarządzanie przestrzenią, ograniczenie presji inwestycyjnej oraz objęcie tych terenów odpowiednią formą ochrony lub działaniami zachowawczymi.

Adaptacja do zmian klimatu
Rekomendujemy stworzenie strategii adaptacji do zmian klimatu
Strategia określi lokalne zagrożenia klimatyczne, takie jak fale upałów, susze czy intensywne opady, i przedstawi konkretne działania minimalizujące ich skutki, takie jak zazielenianie przestrzeni, retencja wód opadowych, wspieranie odporności infrastruktury oraz edukacja mieszkańców.

Rekomendujemy zakładanie ogrodów deszczowych na terenach publicznych
Postulujemy zakładanie ogrodów deszczowych na terenach publicznych, takich jak place zabaw, szkoły czy urzędy, co umożliwi gromadzenie i filtrowanie wody opadowej w miejscu jej spadania, poprawi mikroklimat, ograniczy ryzyko podtopień oraz pozytywnie wpłynie na estetykę i bioróżnorodność przestrzeni.
Planowanie przestrzenne
Rekomendujemy wprowadzenie zapisów o energooszczędnym budownictwie w planach zagospodarowania
Zapisy te umożliwią promowanie pasywnych i niskoemisyjnych standardów dla nowej zabudowy mieszkaniowej i usługowej, ograniczenie ekspansji terenów do zabudowy na rzecz uzupełniania istniejących struktur oraz stosowanie materiałów i technologii przyjaznych klimatowi.

Współpraca z NGO
Rekomendujemy uwzględnienie ochrony klimatu i adaptacji do zmian klimatu w rocznym programie
Program współpracy Gminy Kamieniec Ząbkowicki z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na rok 2025 przewiduje jedynie ogólnie „działania wspierające wszelkie formy edukacji z zakresu kultury, ekologii, zdrowia oraz wspierające rozwój inicjatyw lokalnych”.
Rekomendujemy uwzględnienie ochrony klimatu i adaptacji do zmian klimatu w rocznym programie współpracy z organizacjami pozarządowymi, poprzez wspieranie projektów edukacyjnych, działań społecznych na rzecz ochrony przyrody, zazieleniania przestrzeni, monitorowania środowiska oraz konsultowania dokumentów strategicznych z aktywnymi mieszkańcami i ekspertami.
Czytaj też: Szklarska Poręba Średnia dla czystego transportu. Najwyżej położony przystanek z planu remontowego kolei