Rekomendacje raportu Hipermiasta dla gminy Malczyce. Jak chronić klimat i dbać o mieszkańców?
Towarzystwo Benderowskie prowadzi projekt „Klimatyczny strażnik peryferii”. Projekt otrzymał wsparcie finansowe w ramach programu PROTEUS, prowadzonego przez Transatlantic Foundation, europejskie ramię The German Marshall Fund of the United States.
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską. Wyrażone poglądy i opinie są jednak wyłącznie poglądami autora(-ów) i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy Unii Europejskiej lub Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Edukacji i Kultury. Ani Unia Europejska, ani organ przyznający nie mogą ponosić za nie odpowiedzialności.
Do badania kwestii klimatycznych wybrano osiem gmin (do 20 tys.): gmina Jedlina-Zdrój, gmina Kamieniec Ząbkowicki, gmina Karpacz, gmina Malczyce, gmina Mirsk, gmina Szklarska Poręba, gmina Świeradów-Zdrój, gmina Walim.
Na podstawie szerokich działań projektowych (analiza dokumentów i danych, wizyta studyjna, rozmowy z ekspertami, ankieta dla mieszkańców) działacze stworzyli raport z rekomendacjami, który zostanie przesłany gminie Malczyce.
Energetyka
Rekomendujemy stworzenie planu rozwoju energetyki odnawialnej
Stworzenie planu rozwoju energetyki odnawialnej w gminie Malczyce powinno opierać się na analizie potencjału terenów położonych wzdłuż Odry oraz istniejących budynków publicznych, szczególnie szkół i urzędów, które mogłyby zostać wyposażone w instalacje fotowoltaiczne lub pompy ciepła. Warto rozważyć możliwość lokalnej współpracy z dużymi zakładami przemysłowymi funkcjonującymi w pobliżu oraz stworzenie klastra energii obejmującego gminy powiatu średzkiego.
Rekomendujemy kontrole w zakresie przestrzegania uchwały antysmogowej
Prowadzenie kontroli w zakresie przestrzegania uchwały antysmogowej ma kluczowe znaczenie dla miejscowości o zwartej zabudowie jednorodzinnej, jak Malczyce czy Chełm, gdzie w sezonie grzewczym jakość powietrza ulega pogorszeniu. Kontrole powinny być połączone z kampaniami edukacyjnymi oraz wsparciem informacyjnym dotyczącym programów wymiany źródeł ciepła, takich jak program Czyste Powietrze.
Transport publiczny
Rekomendujemy powiązanie transportu publicznego z koleją
Powiązanie transportu publicznego z koleją wydaje się naturalnym krokiem ze względu na stację kolejową Malczyce, leżącą przy ważnej trasie Wrocław–Legnica. Należy zadbać o lepszą koordynację rozkładów jazdy, tak aby mieszkańcy wsi jak Kwietno, Mazurowice czy Rachów mieli realną alternatywę dla dojazdu samochodem.
Rekomendujemy wprowadzenie transportu na żądanie, m.in. dla osób starszych i niepełnosprawnych
Wprowadzenie transportu na żądanie, szczególnie dla mieszkańców starszych i z niepełnosprawnościami, mogłoby być realizowane w formie mikrobusów obsługujących połączenia z Malczycami, z elastycznym harmonogramem, ustalanym telefonicznie lub przez aplikację. Rozwiązanie to ułatwi dostęp do urzędów, ośrodka zdrowia i aptek mieszkańcom bardziej oddalonych wsi, takich jak Rusko czy Wilczków.
Transport rowerowy
Rekomendujemy budowę szlaku Blue Velo wzdłuż Odry
Budowa odcinka szlaku Blue Velo wzdłuż Odry na terenie gminy Malczyce wpisuje się w promowaną przez region Cyklostradę Dolnośląska. Szlak może prowadzić wałami przeciwpowodziowymi i łączyć się z istniejącymi drogami gminnymi, tworząc atrakcyjne trasy rekreacyjne i wspierając rozwój usług lokalnych, takich jak gospodarstwa agroturystyczne i mała gastronomia.
Czytaj też: Strażnicy klimatyczni walczą o zerowy VAT na transport publiczny. Spora szansa na zmianę przepisów
Ochrona przyrody
Rekomendujemy zachowanie zadrzewień śródpolnych i alei przydrożnych
Zachowanie zadrzewień śródpolnych i alei przydrożnych w krajobrazie rolniczym Malczyc, szczególnie w okolicach miejscowości Chomiąża czy Szymanów, przyczyni się do ochrony bioróżnorodności i stworzy naturalne korytarze ekologiczne. Gmina może wspierać działania rolników poprzez programy ochrony krajobrazu rolniczego i zachęty do nieusuwania cennych drzew przy miedzach.
Rekomendujemy utworzenie lokalnych użytków ekologicznych
Utworzenie lokalnych użytków ekologicznych, na przykład wokół starorzeczy Odry i oczek wodnych w dolinie rzecznej, pozwoli objąć ochroną cenne siedliska ptaków wodnych i płazów. Takie obszary mogą pełnić również funkcję edukacyjną i rekreacyjną, z tablicami informacyjnymi oraz ścieżkami przyrodniczymi.
Czytaj też: Cezary Grochowski radzi strażnikom: Jak sprawić, żeby rowery i kolej były lepiej powiązane w regionie?
Adaptacja do zmian klimatu
Rekomendujemy stworzenie strategii adaptacji do zmian klimatu
Strategia adaptacji do zmian klimatu powinna uwzględniać wzrost ryzyka suszy rolniczej i intensywnych opadów w dolinie Odry. Dokument może zawierać konkretne zalecenia dla gospodarki wodnej, zwiększania powierzchni biologicznie czynnych w miejscowościach, a także promować lokalne rozwiązania w zakresie małej retencji i odporności infrastruktury na ekstremalne zjawiska pogodowe.
Rekomendujemy wsparcie dla gospodarstw zakładających zbiorniki retencyjne
Wsparcie dla gospodarstw zakładających zbiorniki retencyjne jest istotne w kontekście działalności rolniczej w gminie. Dofinansowania lub pomoc doradcza mogą być kierowane do rolników z terenów o lekkich glebach, szczególnie w północnej części gminy, co pomoże w retencji wody deszczowej i zabezpieczeniu produkcji rolnej w okresach suszy.
Planowanie przestrzenne
Rekomendujemy wprowadzenie zielonych dachów i elewacji do planów zagospodarowania przestrzennego
Wprowadzenie zielonych dachów i elewacji do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego może dotyczyć nowych budynków użyteczności publicznej w Malczycach oraz projektowanych inwestycji w siedzibie gminy. Takie rozwiązania poprawią izolacyjność budynków, zmniejszą odpływ wód opadowych i zwiększą walory estetyczne.
Współpraca z NGO
Rekomendujemy organizację konkursów i warsztatów ekologicznych we współpracy z organizacjami pozarządowymi
Organizacja konkursów i warsztatów ekologicznych przy współpracy z lokalnymi stowarzyszeniami, szkołami i Kołami Gospodyń Wiejskich może obejmować tematy takie jak transport rowerowy, ochrona przyrody, lokalne dziedzictwo wodne czy sposoby przeciwdziałania marnowaniu jedzenia. Wydarzenia te mogą też łączyć edukację ekologiczną z integracją społeczną.
Czytaj też: Szklarska Poręba Średnia dla czystego transportu. Najwyżej położony przystanek z planu remontowego kolei
