Hugo Richter – twórca Promenady Krzyckiej

Promenada Richtera to miejsce zapomniane i praktycznie nieistniejące w świadomości mieszkańców Wrocławia. A jeszcze na początku XX w. był to jeden z bardziej popularnych traktów spacerowych. Od kilku lat trwają starania, aby przywrócić to miejsce mieszkańcom jako tzw. Promenadę Krzycką. Przedstawiamy bliżej pomysłodawcę i twórcę promenady, którą w latach 30. XX w. nazwano jego imieniem – Promenadą Hugo Richtera (Hugo Richter Weg).

Jacek Kuśmierski, mgr inż. architekt krajobrazu

Hugo Richter (ur. 19 maja 1853 we Wrocławiu, zm. 26 kwietnia 1937 tamże) to jeden z najwybitniejszych wrocławskich ogrodników krajobrazowych przełomu XIX i XX wieku. Znakomite przygotowanie do zawodu zawdzięczał solidnej praktyce i nauce pobieranej w rodzinnym mieście oraz w zachodniej Europie.

Hugo Richter, źródło: Bińkowska I. 2006 Natura i miasto. Publiczna zieleń miejska we Wrocławiu od schyłku XVIII do początku XX wieku
Hugo Richter, źródło: Bińkowska I. 2006 Natura i miasto. Publiczna zieleń miejska we Wrocławiu od schyłku XVIII do początku XX wieku

Początkowo kształcił się we Wrocławiu w firmach ogrodniczych Carla Krykona i Juliusa Monhaupta. W latach 1872-1874 odbył studia w poczdamskim oddziale Instytutu Ogrodniczego w Berlinie-Dahlem, a następnie praktykował u nadogrodnika Juliusa Schütze’a w ogrodzie Eichbornów we Wrocławiu, co ostatecznie ukształtowało jego przyszłą twórczość w duchu krajobrazowej szkoły Lenné-Mayera. Etap edukacji zamknęły roczne praktyki: w ogrodach księcia Hugona Henckla von Donnersmarcka, u Hermanna Mächtiga – szefa ogrodników w Ogrodach Poczdamskich, w firmie Luisa van Houttego w Gandawie, szkółce leśnej Warterera Knaphilla w Wielkiej Brytanii oraz w Pontchartrain pod Wersalem.

1 sierpnia 1890 roku został nominowany na Inspektora Ogrodów Miejskich Wrocławia. Funkcję tę pełnił przez kolejne 6 lat, by następnie uzyskać awans na dyrektora.

Jako doświadczony ogrodnik odbył roczną podróż edukacyjną po niemieckich miastach, a nawet odwiedził Wielką Wystawę Światową w Paryżu w 1900 roku. Działał aktywnie w organizacjach społecznych: Sekcji Sadowniczo-Ogrodniczej Śląskiego Towarzystwa Kultury Ojczystej, Związku Ogrodników Wrocławskich oraz we Wrocławskim Towarzystwa Upiększania Miasta.

W 1913 roku otrzymał zaszczytny tytuł Królewskiego Dyrektora Ogrodnictwa.

Swoją pracę kontynuował do 1921 roku, gdy przeszedł na zasłużoną emeryturę.

Do autorskich założeń Hugo Richtera należą rozległe wrocławskie parki (m.in. Park Południowy, Park Popowicki, Park Zachodni), jak również liczne miejskie skwery i zieleńce.

Ponadto projektował i nadzorował nasadzenia wzdłuż ulic oraz realizację systemu promenad spacerowych oplatających śródmieście Wrocławia.

Pod jego kierunkiem przekształcono Park im. Mikołaja Kopernika, Park Kleciński, park leśny na Osobowicach oraz Park Szczytnicki. Uczestniczył w organizacji wystaw ogrodniczych, a także był członkiem jury konkursu na rozbudowę Ogrodu Zoologicznego i koncepcję Terenów Wystawowych wokół Hali Stulecia. Napisał również kilka artykułów z zakresu ogrodnictwa i był jednym z pierwszych piszących o zieleni Wrocławia.

W latach 30. XX wieku imieniem Hugo Richtera nazwano zaprojektowaną przez niego promenadę spacerową biegnącą wzdłuż nasypu kolejowego Towarowej Obwodnicy Wrocławia (obecna Promenada Krzycka), podkreślając jego wielki wkład w rozwój miejskiego systemu zieleni.

Artykuł jest elementem projektu realizowanego przez Fundację Ekorozwoju, który ma spopularyzować wśród mieszkańców Wrocławia ideę utworzenia Promenady Krzyckiej. Dodatkowo została przygotowana gra miejska, której pierwsza pilotażowa edycja odbędzie się już 27 grudnia 2017 r. Szczegółowe informacje i zapisy na grę – na stronie wydarzenia na Facebooku.

* Nota o autorze: Jacek Kuśmierski jest absolwentem architektury krajobrazu na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu. Jego praca magisterska „Promenada Hugo Richtera jako element systemu ścieżek spacerowych Wrocławia” zdobyła 3. nagrodę w konkursie „Wrocławska Magnolia”, Grand Prix wrocławskiego oddziału Towarzystwa Urbanistów Polskich oraz nagrody w konkursach Stowarzyszenia Polskich Architektów Krajobrazu i PKN ICOMOS. Obecnie jest pracownikiem Działu Ogrodowego Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie.


Fot. wyróżniająca: wzgórze na trasie promenady, fotopolska.eu

Hipermiasto

Towarzystwo Benderowskie