Lepszy transport na Dolnym Śląsku dzięki aktywizmowi. Zwalczać wykluczenie komunikacyjne

Dzięki oddolnym wnioskom uda się polepszyć transport publiczny na Dolnym Śląsku. Działacze społeczni zwracają uwagę na problem wykluczenia transportowego i niewystarczających połączeń autobusowych.

Projekt „Prawo do petycji – prawo do transportu publicznego!” Grant realizowany ze środków Unii Europejskiej w ramach projektu SPLOT WARTOŚCI

Program finansowany jest przez Unię Europejską. Wyrażone opinie i poglądy są wyłącznie poglądami autora (autorów) i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy Unii Europejskiej lub Komisji Europejskiej. Ani Unia Europejska, ani organ przyznający finansowanie nie mogą ponosić za nie odpowiedzialności.

Dostępne na warunkach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 (CC-BY-NC 4.o)

Aktywizm na rzecz transportu publicznego

Towarzystwo Benderowskie zajęło się problematyką wykluczania transportowego na Dolnym Śląsku. Korzystając ze swojego konstytucyjnego i europejskiego prawa stowarzyszenie złożyło w trybie art. 241 kodeksu postępowania administracyjnego 15 wniosków do niewielkich dolnośląskich gmin, do 25 tys. mieszkańców. Wnioski dotyczyły propozycji ulepszenia lokalnego transportu publicznego.

Działacze podkreślają, że bez dobrego transportu nie będzie można korzystać w pełni z praw człowieka, gwarantowanych m.in. przez Kartę Praw Podstawowych UE, takich jak prawo do nauki i ochrony zdrowia.

– Działanie lokalne na rzecz polepszenia transportu publicznego jest koniecznością, to samorządy odpowiadają za kursowanie autobusów. Problem z brakiem transportu publicznego jest istotny zwłaszcza na terenach wiejskich czy peryferyjnych i dotyka szczególnie kobiety, młodzież i osoby starsze – mówi Jeremi Jarosz z Towarzystwa Benderowskiego.

Działacze domagają się też zwiększenia częstotliwości na niektórych trasach, co jest według aktywistów kluczowym działaniem na rzecz jakościowego transportu publicznego.

– Optymalne powinno być 12 kursów dziennie w każdą stronę na każdej trasie, bo dopiero od takiej liczby możemy pozwolić pasażerom na spontaniczne korzystanie z transportu publicznego, bez dostosowywania się do rozkładu jazdy – wskazuje ekspert ds. transportu Miłosz Cichuta.

Czytaj też: Ulotka o prawie do wniosków. Napisz samemu do samorządu lub rządu/!

Działanie na rzecz transportu. Co się udało?

Dzięki projektowi udało się przekonać do zmian np. włodarzy Karpacza (powiat karkonoski), do których aktywiści zaapelowali w kontekście powrotu połączeń kolejowych. Przekonywali, że trzeba powiązać dworzec kolejowy z dojazdem autobusowym.

– Gmina Karpacz dostrzega kluczowe znaczenie powrotu połączeń kolejowych dla rozwoju miasta i regionu. Zgadzam się, że odpowiednie skoordynowanie transportu publicznego w obszarze dworca jest niezbędne dla zapewnienia sprawnej komunikacji oraz integracji różnych środków transportu – odpisał na pismo działaczy TB burmistrz Radosław Jęcek.

Urząd miejski w Jedlinie-Zdroju (powiat wałbrzyski) zapowiedział z kolei, że postulowane przez działaczy społecznych zwiększenie liczby kursów lokalnie kursującego autobusu „Szarlotka” zostanie przeanalizowane podczas ustalania budżetu gminy na 2026 rok.

Szklarska Poręba rozważy zaś uruchomienie linii łączącej kurort nie tylko ze Świeradowem-Zdrojem, ale też z czeskim Frydlandem i niemiecką Żytawą. To może poprawić sytuację nie tylko mieszkanców czy turystów, ale również osób pracujących w sektorze usługowym.

– Możliwość uruchomienia linii na obszarze naszej gminy będzie uzależniona od wyników spotkania z Marszałkiem Województwa Dolnośląskiego, oraz przeprowadzenia analizy planowanego połączenia i wyrażenia zgody przez gminę Szklarska Poręba – odpisała działaczom społecznym Sekretarz Miasta Joanna Osińska.

Czytaj też: Karol Trammer: Prawo do transportu publicznego powinno być sygnałem dla samorządów

Negatywna odpowiedź? Aktywiści się nie zrażają

Niestety, w przypadku niektórych samorządów nie było mowy o pozytywnym rozpatrzeniu, a nieliczne nie odpisały na wniosek. 

– Nie zrażamy się, bo praca u podstaw wymaga odpowiedniego czasu. Będziemy z pewnością wracać do tej tematyki i dalej angażować się w prawo do transportu publicznego – zapowiada Jarosz.

Szczegóły wniosków i odpowiedzi można przeczytać na portalu Hipermiasto.

W ramach projektu powstały również m.in. poradniki dotyczące wnioskowania i pisania petycji, teksty dotyczące wykluczenia transportowego, a także petycja do Parlamentu Europejskiego.

Czytaj też: Obywatele składają skargi, wnioski, petycje. Odpowiadamy na często pojawiające się pytania

PUBLICYSTYCZNY RAPORT Z MONITORINGU Z DNIA 2 LUTEGO 2025 R.

Niniejszy raport powstał w ramach realizacji umowy nr Sp13/24.

Dnia 17.12.2024 za pomocą platformy e-PUAP skierowano wnioski do gmin: Walim, Stoszowice, Świebodzice, Szklarska Poręba, Świeradów-Zdrój, Czarny Bór, Lubawka, Prochowice, Krotoszyce, Mieroszów, Kunice, Jedlina-Zdrój, Karpacz, Malczyce, Kowary. Wniesiono o odpowiedzi mailem.

Podstawą wniosków był art. 241 Kodeksu postępowania administracyjnego:

Art. 241 Przedmiotem wniosku mogą być w szczególności sprawy ulepszenia organizacji, wzmocnienia praworządności, usprawnienia pracy i zapobiegania nadużyciom, ochrony własności, lepszego zaspokajania potrzeb ludności.

Zgodnie z art. Art. 244 kpa „W sprawie terminu załatwiania wniosków stosuje się przepis art. 237 § 1” (dotyczący skarg), zaś art. 237 § 1. stanowi: „Organ właściwy do załatwienia skargi powinien załatwić skargę bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w ciągu miesiąca.”

Zgodnie z art. 245 kpa „W razie niemożności załatwienia wniosku w terminie określonym w art. 244 właściwy organ obowiązany jest w tym terminie zawiadomić wnioskodawcę o czynnościach podjętych w celu rozpatrzenia wniosku oraz o przewidywanym terminie załatwienia wniosku.”

Jak wskazuje Barbara Adamiak (Art. 244 KPA Adamiak 2024, wyd. 19/Janusz Borkowski, Barbara Adamiak, Legalis), „Na postępowanie w sprawie rozpatrzenia wniosku rozciągnięto zasadę szybkości postępowania. Wniosek wprawdzie nie dotyczy sytuacji konfliktowych, ale jego wartość może być związana z aktualnie istniejącymi okolicznościami, co wymaga rozpatrzenia go w krótkim czasie. Opieszałość w załatwianiu wniosków nie tylko może zniechęcać do ich wnoszenia, lecz mieć znamiona nagannego tłumienia inicjatyw społecznych.”

Dnia 02.02.2025 dokonano monitoringu odpowiedzi na wnioski. Stwierdzono, co następuje.

Dnia 2 stycznia nadeszła odpowiedź od gminy Świeradów-Zdrój („w załączeniu przesyłam odpowiedź na wniosek z 17.12.2024 r. z poważaniem Adriana Szymczak Inspektor ds. infrastruktury komunalnej”)

Dnia 2 stycznia nadeszła odpowiedź od gminy Kunice („w załączeniu przesyłam odpowiedź Wójta Gminy Kunice na Pana wniosek dotyczący podjęcia prac nad zwiększeniem liczby kursów na linii nr 1 Pozdrawiam Anna Lipa Inspektor ds. administracyjno-gospodarczych Urzędu Gminy w Kunicach)

Dnia 9 stycznia nadeszła odpowiedź od gminy Prochowice („W załączniku przesyłam skan pisma nr: KM.7242.3.2025 z dnia 2025-01-07 Z poważaniem Ewelina Jeziorska Inspektor ds. Działalności Gospodarczej Referat Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Urząd Miasta i Gminy Prochowice)

Dnia 10 stycznia nadeszła odpowiedź od gminy Jedlina-Zdrój (Marzena Tomasik tomasikm@jedlinazdroj.eu przez gmail.com. Witam serdecznie w załączeniu przesyłam skan odpowiedzi na wniosek z dnia 17.12.2024 r.).

Stwierdzono, że gminy: Walim, Stoszowice, Świebodzice, Szklarska Poręba, Czarny Bór, Lubawka, Krotoszyce, Mieroszów, Karpacz, Malczyce, Kowary nie dokonały odpowiedzi mimo upływu terminu. Nie dokonano też zawiadomienia wnioskodawcy o czynnościach podjętych w celu rozpatrzenia wniosku oraz o przewidywanym terminie załatwienia wniosku.

Za pomocą platformy e-PUAP skierowane zostały wnioski następującej treści:

Dnia 17 grudnia 2024 r. zgodnie z art. 241 Kodeksu postępowania administracyjnego zwróciliśmy się za pomocą platformy e-PUAP wnioskiem do Państwa Urzędu. Termin na jego rozpatrzenie minął dnia 18 stycznia 2025 r., zgodnie z art. 237 i art. 247 Kodeksu postępowania administracyjnego. Termin nie został też przedłużony zgodnie z art. 245 Kodeksu postępowania administracyjnego.

Wnoszę o informację, jaki jest stan rozpatrywania wniosku. Wnoszę o odpowiedź na adres poczty elektronicznej benderowskie.towarzystwo@gmail.com

Z poważaniem

Po dniu 2 lutego 2025 r. zostaną podjęte kolejne czynności.

Czytaj też: Coś się nie podoba w urzędzie, w komunikacji miejskiej, w samorządzie? Złóż skargę!