Strażnicy Linii 241 skutecznie działają w powiecie kłodzkim. Starostwo pochyli się nad zmianami w transporcie publicznym
Inicjatywę „Linia 241. Na straży transportu publicznego na Dolnym Śląsku” wspiera Sieć Obywatelska Watchdog Polska i Fundusz Obywatelski im. Ludwiki i Henryka Wujców. Projekt realizuje Towarzystwo Benderowskie. Treść dostępna na licencji CC BY-NC-SA 4.0.
Dzięki wsparciu Funduszu Obywatelskiego im. Ludwiki i Henryka Wujców Towarzystwo Benderowskie kontynuuje trwające od lat działania strażnicze w dziedzinie transportu publicznego na Dolnym Śląsku.
Tym razem działanie aktywistów dotyczyło powiatu kłodzkiego.
Czytaj też: Miłosz Cichuta dla Linii 241: Zmienić prawo, zwalczać wykluczenie transportowe na Dolnym Śląsku
Wykluczenie w powiecie kłodzkim
Działacze Towarzystwa Benderowskiego zajmują się powiatem kłodzkim od trzech lat. W 2023 r. przygotowali raport Hipermiasta, dotyczący wykluczenia transportowego w powiecie kłodzkim.,
Badanie dotyczyło wszystkich gmin powiatu poza Kłodzkiem (miastem), które ma charakter lokalnego hubu transportowego oraz gminami Nowa Ruda (miejską i wiejską), które ciążą raczej w kierunku Wałbrzycha niż Kłodzka.
Z badania wynika, że 13 procent mieszkańców badanego obszaru (12,2 tys. mieszkańców) mieszka w całkowicie wykluczonym transportowo obszarze (obejmuje 90 miejscowości), gdzie nie docierają żadne połączenia transportowe.
Funkcjonalne wykluczenie transportowe (mniej niż 9 par połączeń w dni robocze, co uniemożliwia spontaniczne korzystanie z transportu) dotyka łącznie ponad 30 proc. mieszkańców obszaru (prawie 29 tys. osób). Dobrze skomunikowane (powyżej 20 par połączeń w dni robocze) jest sześć miejscowości, w których mieszka 28 tys. osób. W raporcie można znaleźć ocenę skomunikowania każdej z miejscowości badanego obszaru.
Aktywiści zapytali także gminy o powody organizacji transportu publicznego i złożyli wnioski o badanie potrzeb transportowych, w celu zorganizowania transportu publicznego.
– Niestety, wiele samorządów nie widzi takiej potrzeby, mimo że na ich terenie są miejscowości, do których nie da się dostać autobusem w żaden dzień – wskazywał Jeremi Jarosz z TB.
Utworzenia połączeń transportu publicznego nie planowały m.in. miasto Kudowa-Zdrój, gmina Radków czy gmina Lądek-Zdrój. Gmina Międzylesie czy miasto Polanica-Zdrój w ogóle nie odpisały na wniosek.
Czytaj też: Powiat kłodzki: sporo miejsc wykluczonych transportowo [Raport Hipermiasta]
Wniosek aktywistów
W 2025 r. aktywiści Towarzystwa Benderowskiego zgodnie z art. 241 Kodeksu postępowania administracyjnego zwrócili się z wnioskiem o działania w kierunku stworzenia systemu powiatowo-gminnego transportu w powiecie kłodzkim.
Wskazywali, że powiat kłodzki to jeden z najatrakcyjniejszych turystycznie regionów w Polsce, jednak wiele miejscowości nie ma dziś dogodnych połączeń komunikacyjnych. Dotyczy to także takich atrakcyjnych miejsc jak Karłów, Sienna czy Kletno. Do tego system jest rozdrobniony i fragmentaryczny.
– Wprowadzenie jednolitej taryfy ułatwi korzystanie z transportu i obniży koszty dla pasażerów. Zwiększy także atrakcyjność turystyczną obszaru. Regularny i zintegrowany transport umożliwi mieszkańcom lepszy dostęp do urzędów, szkół, placówek zdrowia czy instytucji kultury zlokalizowanych w Kłodzku, Bystrzycy Kłodzkiej, Nowej Rudzie, a także we Wrocławiu, przez przesiadkę na transport kolejowy – mówi Jeremi Jarosz.
Jak wskazywali działacze w piśmie, sprawny transport publiczny zwiększy mobilność pracowników, ułatwia dostęp do zakładów pracy i wspiera rozwój lokalnej gospodarki. Pracodawcy zyskają większą pulę dostępnych pracowników, a mieszkańcy większy wybór ofert pracy, także poza swoją gminą. Młodzież z mniejszych miejscowości będzie miała lepszy dostęp do szkół średnich i zawodowych. System taki może przeciwdziałać depopulacji wsi i zahamować odpływ mieszkańców do większych ośrodków.
Korzystne byłoby tworzenie systemu transportowego wspólnie z Kolejami Dolnośląskimi i urzędem marszałkowskim, jako dowozowego do kolei, powiązanego rozkładowo i taryfowo. Nie ma sensu bowiem dublować kolei, warto jednak ją rozwijać, wzorem m.in. rozwiązań znanych z niedalekich Czech. Niezbędny jest również jednolity system informacji pasażerskiej, w tym publikowanie w formatach cyfrowych i wyszukiwarkach takich jak Google Maps czy e-podróżnik.
– Podobne systemy z powodzeniem działają m.in. w powiecie dzierżoniowskim czy oławskim. Dowodzą one, że dobrze zaplanowana współpraca między gminami a powiatem przynosi realne efekty – przekonuje Jarosz.
Według TB, sprawny transport pomoże przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu, gospodarczemu i komunikacyjnemu, co ma szczególne znaczenie w obszarze górskim o rozproszonej zabudowie. Będzie także elementem odbudowy regionu po powodzi. Wspólne działanie gmin i powiatu zwiększy szansę na pozyskanie funduszy (np. z funduszu rozwoju przewozów autobusowych, środków UE oraz programów wojewódzkich) oraz efektywność ich wykorzystania.
Starostwo: Pochylimy się nad zmianami
Na pismo odpowiedziało starostwo powiatowe.
– Informuję, że w Ministerstwie Infrastruktury trwają pracę nad Funduszem przeciwdziałania wykluczeniu komunikacyjnemu, po zakończeniu których, w
nowym stanie prawnym, będzie możliwość pochylenia się nad tematem zmiany sposobu funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego na terenie Powiatu Kłodzkiego – odpisał Tomasz Janiszyn, starszy Inspektor ds. transportu drogowego, stacji kontroli pojazdów i ośrodków szkolenia kierowców z Wydziału Komunikacji, Transportu i Dróg Publicznych Starostwa Powiatowego w Kłodzku.
Projekt został wpisany do wykazu prac Rady Ministrów a ministerstwo zamierza nad nim pracować.
– Poprawa dostępności transportu publicznego i eliminacja wykluczenia komunikacyjnego ma kluczowe znaczenie dla poprawy jakości życia mieszkańców Polski. Sprawnie działający transport publiczny – zapewniający określony na poziomie ustawowym minimalny standard dostępności – jest elementem wyrównywania szans i minimalizowania nierówności społecznych. Z powyższych względów Minister Infrastruktury podjął decyzję o przeprowadzeniu rewizji podstaw prawnych dotyczących publicznego transportu zbiorowego oraz funkcjonowania Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej, który działa od 18 lipca 2019 r. – zapisano w wykazie.
Zamierzamy monitorować zmiany, a także przedstawić własną propozycję legislacyjną.
