Szklarska Poręba będzie działać na rzecz klimatu. Strażnicy doceniają, ale chcą konkretów

Towarzystwo Benderowskie prowadzi projekt „Klimatyczny strażnik peryferii”. Projekt otrzymał wsparcie finansowe w ramach programu PROTEUS, prowadzonego przez Transatlantic Foundation, europejskie ramię The German Marshall Fund of the United States.

Działacze stworzyli wniosek do miejskich radnych i urzędników w Szklarskie Porębie, w którym domagają się stworzenia strategii klimatycznej, a także o rozważenie kwestii istnienia parkingów terenowych i zastąpienia ich parkingami podziemnymi. Szklarska Poręba to jeden z kluczowych kurortów Karkonoszy, choć położonych mocno peryferyjnie.

Plan dla klimatu Szklarskiej Poręby

Działacze chcą, by samorząd przygotował konkretny plan, który pomoże gminie włączyć się w działania na rzecz klimatu, jakie podejmowane są w Polsce i w całej Europie.

– Nie chodzi nam jednak o klimat dla samego klimatu – najważniejsze jest dla nas to, żeby mieszkańcom żyło się lepiej, żebyśmy chronili nasze środowisko i rozwijali turystykę w sposób, który nie szkodzi naturze – podkreślają aktywiści TB.

Co mogłoby się znaleźć w takim planie? Na przykład ograniczenie spalania węgla i innych paliw kopalnych, rozwój energii odnawialnej (np. słońce, wiatr), lepsze wykorzystanie energii, zarówno w urzędach, jak i domach, promowanie rowerów, spacerów, komunikacji publicznej, gospodarka w obiegu zamkniętym (czyli mniej śmieci, więcej recyklingu).

Priorytetem powinny być takie działania jak: ocieplanie budynków, rozwój odnawialnych źródeł energii, budowa ścieżek rowerowych, poprawa warunków dla pieszych. Bardzo ważna jest też dobra komunikacja publiczna, zwłaszcza połączenie w kierunku Świeradowa-Zdroju, bo jego brak utrudnia rozwój ekologicznej turystyki.

Jak dodają aktywiści, nie chodzi tylko o zapobieganie zmianom, musimy się też przygotować na to, co już się dzieje. Zmiany klimatu są faktem. Dlatego ważne są takie postulaty jak: zatrzymywanie wody, ochrona przed gwałtowną pogodą, troska o różnorodność przyrody, czy więcej zieleni i wody w przestrzeni miejskiej. Dzięki temu będziemy lepiej chronieni przed powodziami, suszami, upałami – czyli zagrożeniami, które mogą wpływać na zdrowie ludzi, dostęp do żywności czy działanie lokalnej gospodarki.

Dokument musi powstać wspólnie, przy rozmowach z mieszkańcami, firmami, organizacjami pozarządowymi i różnymi instytucjami. Plan powinien być regularnie aktualizowany, oparty na danych i dostosowywany do zmieniającej się rzeczywistości.

Aktywiści nie zapominają też o pieszych i przypominają, że chodzenie pieszo to najprostszy, najbardziej przyjazny klimatowi sposób poruszania się. Dlatego warto go wspierać, zwłaszcza z myślą o osobach starszych i z niepełnosprawnościami.

Czytaj też: Strażnicy klimatyczni walczą o zerowy VAT na transport publiczny. Spora szansa na zmianę przepisów

Po co parkingi terenowe?

Kluczowe jest rozważenie kwestii istnienia parkingów terenowych i zastąpienia ich parkingami podziemnymi.

– Tradycyjne parkingi naziemne, szczególnie zlokalizowane w centrach miast lub na terenach zabudowy, przyczyniają się do zjawiska tzw. miejskiej wyspy ciepła poprzez nagrzewanie dużych, nieprzepuszczalnych powierzchni asfaltowych. Zdajemy sobie sprawę, że takie miejscowości jak Szklarska Poręba muszą się rozwijać. Priorytetowym działaniem byłoby zatem ochrona obszarów niezabudowanych, a lokalizowanie nowej zabudowy w miejscu parkingów terenowych, wraz z parkingami podziemnymi – napisali działacze TB.

Istniejące nieużytki mogłyby zaś zostać przekształcone w przestrzenie zielone – parki, skwery, ogrody deszczowe, które wspomagają retencję wód opadowych, łagodzą skutki upałów i wspierają bioróżnorodność.

Czytaj też: Będzie łatwiej strażnikom przyrody. Ministerstwo Kultury ułatwi dostęp do decyzji ws. zabytków

Wniosek pozytywny, ale lakoniczny

– W odpowiedzi na wniosek z dn.06.05.2025 r. dziękujemy za Państwa troskę i inicjatywę dot. naszego miasta. W miarę możliwości będziemy wdrażać zaproponowane rozwiązania – odpisała Joanna Świątkiewicz, inspektor ds. ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

Działacze uważają odpowiedź za pozytywną, ale niewystarczającą. Zamierzają pomóc władzom w realizacji.

– Liczymy na to, że przygotowywany przez nas raport, który zostanie opublikowany, będzie jakimś kierunkiem dla samorządowych władz kurortu w Karkonoszach. Miejmy nadzieję, że pomoże w określaniu bardziej konkretnych działań – podkreśla Jarosz.

Czytaj też: Sukces klimatycznych strażników na peryferiach! Świeradów-Zdrój stworzy plan dla środowiska