Rozwijać kolejowe połączenia międzynarodowe dla Zielonego Ładu. Będzie nowy kurs Niemcy-Polska
Rozwój kolejowych połączeń międzynarodowych wpisuje się w założenia Europejskiego Zielonego Ładu, zgodnego z zapisami Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej.
Jak stwierdzono w komunikacie Komisji Europejskiej “Plan działania na rzecz rozwoju dalekobieżnych i transgranicznych kolejowych przewozów pasażerskich”, “W Europie transport kolejowy jest ekologiczny – 81 % pociągokilometrów przebytych w Unii Europejskiej pokonywanych jest przez pociągi zasilane energią elektryczną i ma nieznaczny wpływ na klimat. Mimo to nie wykorzystuje się pełnego potencjału kolei, w szczególności w zakresie podróży transgranicznych. Szacuje się, że kolej odpowiada jedynie za około 10 % transgranicznych zbiorowych przewozów osób w Europie“.
– Niestety nadal połączeń w Polsce jest zbyt mało, przez co potencjał transgranicznych czystych i bezpiecznych przejazdów jest mocno niewykorzystany – uważa Jeremi Jarosz z Towarzystwa Benderowskiego.
Czytaj też: Strefa Czystego Transportu w ramach Europejskiego Zielonego Ładu. Dla zdrowia mieszkańców
Nowe połączenia transgraniczne. Do Czech
W grudniu 2024 r. z inicjatywy PKP Intercity uruchomiono połączenia między Trójmiastem, Wrocławiem a Pragą, realizowane we współpracy z czeskim przewoźnikiem České dráhy. W rozkładzie jazdy edycji 2024/2025 pojawią się cztery nowe połączenia na tej trasie. Mieszkańcy województwa dolnośląskiego mogą dojechać pociągami IC Baltic Express m.in. do Bydgoszczy, Poznania czy Trójmiasta. Składy zatrzymują się się również w mniejszych ośrodkach, m.in. w Tczewie, Inowrocławiu, Gnieźnie, Lesznie i Kłodzku. Połączenia Wrocław – Praga są realizowane w regularnych odstępach co 4 godziny, co – jak podkreślał przewoźnik – zapewni pasażerom dużą elastyczność w wyborze dogodnego połączenia do stolicy Czech. Z Poznania do Pragi dojedziemy w 5 godzin 40 minut, a z Wrocławia w około 4 godziny.
Pociągami pomiędzy Polską a Czechami można podróżować 7 razy dziennie z Warszawy i Katowic, 6 razy dziennie z Krakowa, 3 razy dziennie z Rzeszowa 2 razy dziennie z Przemyśla. Dodatkowo, w sezonie letnim kursują 2 pary pociągów z Bohumina do Kołobrzegu, Łeby oraz na Hel.
Czytaj też: Klimatyczni strażnicy Karpacza. Do kurortu wróci pociąg, liczymy na autobusy i mniej aut
Połączenia z Polski do Niemiec
Flagowym połączeniem jest słynny Berlin-Warszawa-Express spółek PKP Intercity i Deutsche Bahn, kursujący sześć razy dziennie przez Poznań. Od 2026 r. na tej trasie chce kursować też prywatna firma Flixtrain.
Grudniową nowością w ofercie międzynarodowej był zaś pociąg IC Galicja, który jedzie z Przemyśla do Berlina. Będzie to trzecia para połączeń na tej trasie. Aktualnie pociągi z Wrocławia do stolicy Niemiec kursują co 4 godziny: trzy pary dziennie.
Czytaj też: Jakub Nowotarski: Europejski Zielony Ład w transporcie to mocne stawianie na transport publiczny
Specjalnym połączeniem międzynarodowym jest weekendowy pociąg do kultury, łączący Berlin i Wrocław.
– Fakt, że Pociąg do kultury relacji Berlin – Wrocław rozpoczyna właśnie swój dziewiąty sezon, jest wspaniałym potwierdzeniem tej wielkiej idei europejskiego festiwalu kultury na szynach. Pociąg do kutury wnosi ważny wkład w niemiecko-polski dialog regionów przygranicznych, łączy niemiecką stolicę Berlin, land Brandenburgia i polskie województwo Dolny Śląsk. Dla tych, którzy podróżują tym wyjątkowym pociągiem od 2016 roku do Wrocławia – Europejskiej Stolicy Kultury, celem jest nie tylko kultura, ale także sama podróż – mówiła Manja Schreiner, senator ds. mobilności, transportu, ochrony klimatu i środowiska w Berlinie.
Aktywiści walczą o połączenie do Drezna i Lipska
Towarzystwo Benderowskie zwróciło się z wnioskiem o uruchomienie połączenia międzynarodowego z Polski do Niemiec, obejmującym co najmniej odcinek z Wrocławia do Drezna i Lipska.
– Na ciągu kolejowym E-30 nie istnieje obecnie żadne połączenie międzynarodowe dalekobieżne. Pociągi regionalne nie są wystarczającą ofertą, która odpowiadałaby potrzebom kluczowych państw Unii Europejskiej, a także służą innym celom (codziennym dojazdom do szkoły i pracy). Jest to istotne zwłaszcza dlatego, że pociągi regionalne uruchamiane na trasie Wrocław-Legnica są mocno obciążone pasażerami, których liczba stale rośnie – podkreśla Jeremi Jarosz z TB.
Według działaczy, nowe połączenie powinno zostać uruchomione w minimalnym wymiarze pozwalającym na elastyczne korzystanie i dojazd jednego dnia, tj. czterech par dziennie, analogicznie do uruchomionego w grudniu 2024 r. połączenia międzynarodowego Baltic Express kursującego na trasie Trójmiasto-Poznań-Wrocław-Praga.
Według TB, konieczność rozwoju połączeń międzynarodowych wpisuje się w pełni w politykę Europejskiego Zielonego Ładu i zapowiedzi Komisji Europejskiej ws. łączenia europejskich państw połączeniami kolejowymi. Pociąg wykorzystałby też liczne inwestycje, poczynione przez PKP Polskie Linie Kolejowe w szczególności z udziałem środków europejskich, w tym modernizację magistrali E-30. Przez ten fakt możliwe jest konkurowanie z transportem samochodowym i lotniczym.
Działacze TB uważają, ze Lipsk i Drezno są kluczowymi ośrodkami gospodarczymi, naukowymi i kulturalnymi Saksonii i wschodnich Niemiec. Pociąg łączący polskie miasta z nimi byłby dobrym uzupełnieniem połączeń Warszawy i Poznania, a także Krakowa i Wrocławia z Berlinem.
Miejscem początkowym kursów po stronie polskiej powinien być zależnie od analiz Kraków albo Warszawa. Wydaje się, że należałoby przewidzieć zatrzymania handlowe w Legnicy, Bolesławcu i Zgorzelcu po stronie polskiej, a także Görlitz, Budziszynie (Bautzen) i Biskupcu (Bischofswerda) z uwagi na rolę tych ośrodków oraz kwestie przesiadkowe.
Stworzenie nowego połączenia kolejowego na tej trasie wesprze także politykę regionalną, gdyż Dolny Śląsk i Saksonia są kluczowymi i strategicznymi regionami partnerskimi. 17 czerwca 2021 r. w 30. rocznicę podpisania Traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy między Polską a Niemcami zostało podpisane Wspólne Oświadczenie o Współpracy między Województwem Dolnośląskim i Wolnym Państwem Saksonia, wyrażające wolę dalszego pogłębiania współpracy.
Resort: Rozmawiamy
Na pismo odpowiedział Krzysztof Szymański, Zastępca Dyrektora Kolejnictwa Ministerstwa Infrastruktury.
W swoim piśmie dyr. Szymański wyjaśnił, że istnieje wiele przyczyn, przez które rozwój kolejowych połączeń międzynarodowych jest utrudniony, a zaliczyć można do nich między innymi różnice: w szerokości toru, w systemach sterowania i zasilania, sposobie finansowania połączeń w poszczególnych państwach i w eksploatowanym taborze.
– Ponadto każdy z pojazdów kolejowych wymaga dopuszczenia pojazdów do ruchu na terenie innego kraju, a procedura dopuszczeń jest bardzo czasochłonna. Ze względu na powyższe, organizacja międzynarodowych połączeń pasażerskich wymaga często współpracy w szerokim zakresie z przewoźnikami z krajów zagranicznych – dodał dyr. Szymański.
Przedstawiciel MI zapowiedział jednak prace nad takim połączeniem.
– W przypadku wnioskowanego połączenia pragnę przekazać, że aktualnie prowadzone są rozmowy i ustalenia pomiędzy przewoźnikami PKP Intercity a Deutsche Bahn w zakresie realizacji całkowicie nowych połączeń z kierunku Wrocławia do Lipska. Na obecnym etapie wstępnie rozważa się możliwość uruchomienia połączeń w najbliższych latach, jednak termin ten nie jest jeszcze finalnie określony, podobnie jak sam kształt oferty przewozowej – stwierdził urzędnik resortu.
Działacze TB zamierzają monitorować dalsze działania w tej sprawie.
Czytaj też: Związki metropolitalne. Potrzebne dla integracji transportu publicznego
Kampanią Wybieram kolej Towarzystwo Benderowskie zachęca mieszkańców do przejazdów kolejowych, a decydentów – do wsparcia rozwoju kolei.
Projekt „Na straży Europejskiego Zielonego Ładu w transporcie” współfinansowany przez Komisję Europejską w ramach Projektu „Building Bridges – Civic Capital in Local Communities”, realizowanego ze środków programu CERV finansowanego ze środków Komisji Europejskiej w ramach programu „Obywatele, Równość, Prawa i Wartości” na lata 2021 – 2027.
Sfinansowane ze środków UE. Wyrażone poglądy i opinie są jedynie opiniami autora lub autorów i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy i opinie Unii Europejskiej lub Komisji Europejskiej. Unia Europejska ani organ przyznający nie ponoszą za nie odpowiedzialności.
Projekt realizuje Towarzystwo Benderowskie w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Akcja Miasto i Wrocławskim Forum Miejskim. Treść dostępna na licencji CC-BY-NC-SA 4.0.
