Pętla Andersa, czyli koncepcja zagospodarowania Wzgórza i okolic
W grudniu rozstrzygnięto konkurs na koncepcję urbanistyczno-architektoniczną zagospodarowania obszaru Wzgórza Andersa w ramach Aku.ury Miasta. Pierwsze miejsce uzyskała pracownia Piotra Zybury arch_it, prezentując pomysł na pętlę wokół terenów wzgórza aż do ul. Dyrekcyjnej. Zwycięzcy dostali jednak dodatkowe zadanie – rozwinięcia swojego projektu. Prezentujemy właśnie tę rozszerzoną wersję Pętli Andersa.
IDEA
Niedbała polityka miejska i błędne inwestycje uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie terenu przy Wzgórzu Andersa. Wartości przestrzenne zielonego klina zostały nieodwracalnie zniszczone. Konieczna jest spójna i radykalna interwencja projektowa w celu wykreowania nowej przestrzeni publicznej wysokiej jakości. Wykorzystano potencjał szerokich terenów po obwodzie działki i zaproponowano nowy model funkcjonowania. Wzgórze Andersa zostało obwiedzione pętlą o właściwościach sportowej bieżni, w której pasy wpisano rekreacyjne funkcje. Sama górka pozostałaby nieformalnie użytkowaną łąką otoczoną różnorodną i wyrazistą przestrzenią publiczną. Istnieje możliwość aktywizacji terenów przy hotelu i supermarkecie, i przyłączenia ich do pętli.
ZNACZENIE W MIEŚCIE
Wzgórze Andersa jest częścią zielonego klina – dużego kompleksu zieleni, parków i ogródków działkowych. Teren pełni ważną rolę w procesie przewietrzania miasta i nawiewania czystego powietrza do centrum. Jednak przede wszystkim przestrzeń ta ma wielki potencjał użytkowy związany z unikalną topografią góry oraz lokalizacją przy centrum i ponadlokalnych węzłach komunikacyjnych. Gabaryty wzgórza Andersa z przyległymi terenami sprawiają, że może być przyrównane do Rynku i Starego Miasta, terenów przy Hali Stulecia, kompleksu wysp Słodowej, Piasek, Młyńskiej i Bielarskiej pod względem skali, rangi i roli.
ZIELONA STOLICA EUROPY
Projekt pętli wokół wzgórza Andersa wpisuje się w aspiracje Wrocławia do tytułu Zielonej Stolicy Europy w 2019 roku. Koncepcja może zostać również powiązana z planem rozwoju Zielonych Tętnic, w którym rola zielonego klina może okazać się istotna.
Pętla Andersa spełnia postulaty Zielonej Stolicy Europy w zakresie ochrony środowiska, podniesienia standardów ekologicznych, zwalczania hałasu, zarządzania transportem miejskim, ochrony przyrody, podnoszenia jakości powietrza i sprawności energetycznej.
WYPOSAŻENIE PĘTLI
Pasmowa struktura pętli daje możliwość wariantowej i etapowej realizacji elementów wyposażenia. Zostały one zaprojektowane w kilku modułach i rozmiarach oraz są dedykowane poszczególnym grupom wiekowym i różnorodnym kategoriom użytkowników. Część elementów może być realizowana w ramach Wrocławskiego Budżetu Obywatelskiego.
”Praca stanowi silny znak w przestrzeni, mogący stać się elementem wyróżniającym to miejsce na mapie Wrocławia. Projektowana pętla w spójny, ale niestandardowy sposób porządkuje mankamenty funkcjonalno-przestrzenne tego terenu, ujmując je w ramę hybrydowej wielofunkcyjnej przestrzeni publicznej. Radykalność rozwiązania spowoduje, w przekonaniu jury, napięcia na styku z niezagospodarowanymi terenami, a w konsekwencji aktywizację podmiotów znajdujących się wewnątrz kwartału. Pod względem projektowym pasmowa struktura pętli daje możliwość wariantowej i etapowej realizacji funkcji towarzyszących – elementów wyposażenia oraz zostawia duże pole swobody na wypracowanie scenariuszy aktywności i dodatkowych elementów wyposażenia dedykowanych poszczególnym grupom wiekowym i różnorodnym kategoriom użytkowników.” (z opinii jury)
ETAPOWANIE WYPOSAŻENIA PĘTLI
I ETAP
Pierwszy etap budowy zakłada realizację 4 pasów z zielenią izolacyjną, miejscami parkingowymi, infrastrukturą techniczną i częścią wyposażenia sportowego i rekreacyjnego. Pozostałe zaprojektowane pola zostałyby przygotowane pod przyszłe inwestycje i obsiane trawą.
II ETAP
Celem drugiego etapu jest stopniowe dogęszczanie wyposażenia pętli. W ten proces włączeni mogą być inwestorzy prywatni, mieszkańcy oraz miasto. Pola mogą być wynajmowane i udostępniane np. pod działalność gastronomiczną (food-trucki), kulturalną i handlową. Kolejne elementy wyposażenia rekreacyjnego mogą być realizowane w ramach Wrocławskiego Budżetu Obywatelskiego zgodnie z potrzebami mieszkańców.
WYPOSAŻENIE EKOLOGICZNE
W ramach wyposażenia pętli zaplanowano zastosowanie ekologicznych technologii. Małe farmy wiatrowe, solarne plantacje czy innowacyjne fotowoltaiczne ścieżki rowerowe mogą zapewnić ilość energii potrzebną do oświetlenia i obsługi przestrzeni publicznej. Obsadzenie części modułów szpalerami drzew poprawi jakość powietrza i zapewni izolację od hałasu ulicznego.
WARIANTY WYPOSAŻENIA PĘTLI
Elastyczna siatka pętli umożliwia uzyskanie różnorodnych wariantów przestrzeni. Poniższy schemat pokazuje przykłady zagospodarowania z pasem zieleni od strony ulicy oraz wersję ze szpalerami drzew po obu stronach. Ilość projektowanej zieleni i gęstość rozmieszczenia elementów może być zmienna i zostać doprecyzowana na dalszych etapach projektu.
SCENARIUSZE ROZWOJU WNĘTRZA OBSZARU
I ETAP
Aktywacja istniejących terenów zielonych i rekreacyjnych.
II ETAP
Przekształcenie ulic Petrusewicza, Sieradzkiej i Glinianej w drogi o spowolnionym ruchu, ze szpalerami drzew i miejscami postojowymi zaprojektowanymi np. jako WOONERF. Przeniesienie węzła przesiadkowego z ul. Petrusewicza.
III ETAP
W przypadku budowy budynku garażu dla Wrocławskiego Parku Wodnego możliwe jest przekształcenie istniejącego parkingu terenowego przy ul. Petrusewicza w teren zielony.
IV ETAP
Przywrócenie ciągłości zielonego klina.
MOŻLIWOŚCI FINANSOWANIA
Tereny przy Wzgórzu Andersa to miejsce wymagające prestiżowej i priorytetowej inwestycji miejskiej. Aktualny stan obszaru wymaga wyraźnej zmiany i całościowego podejścia do jego aktywizacji. Nie da się go naprawić doraźnymi i pojedynczymi interwencjami takimi jak projekty z WBO, które mogą być tylko częścią realizacji. Istnieją dwie drogi finansowania projektu – inwestycja miejska i miejska razem z podmiotami prywatnymi. W procesie mógłby wziąć udział Wrocławski Park Wodny, Hotel Campanille i sklep Kaufland.
SCENARIUSZE AKTYWNOŚCI
Przestrzeń pętli może być miejscem o różnorodnych właściwościach. Sportowa bieżnia może służyć do codziennych aktywności i ćwiczeń, a także do organizacji imprez, biegów, maratonów oraz zawodów. Po obwodzie pętli zaprojektowano meble miejskie i zieleń, co nadaje jej charakter parku linearnego. Place przy Uniwersytecie Ekonomicznym, Auqaparku, Wroclavii i Kauflandzie mają potencjał żeby działać jako przestrzeń targowa, na imprezy plenerowe takie jak np. zlot food-trucków.
SCENARIUSZE DLA KAUFLANDU
Sieć handlowa mogłaby zostać włączona do procesu projektowania, finansowania i realizacji pętli. Aktywna przestrzeń publiczna ma potencjał żeby stać się polem do rozszerzenia działalności supermarketu Kaufland. Wiążą się z tym korzyści biznesowe i marketingowe. Sklep mógłby organizować targowiska lub jarmarki zaopatrzone w produkty sprzedawane przez sieć. W pasie pętli mogłoby zostać umieszczone stanowisko gastronomiczne z produktami z grilla, które jest charakterystyczne dla sklepów Kaufland. Nośniki reklamowe wpisane w pasy pętli mogłyby posłużyć do ekspozycji oferty supermarketu.
SCENARIUSZE DLA HOTELU CAMPANILLE
Obwiedziona pętlą działka hotelu zostałaby silnie wyróżniona, co mogłoby mieć przełożenie na wizerunek i rozpoznawalność budynku w mieście. Sąsiedztwo wyrazistej przestrzeni publicznej mogłoby stać się powodem samym w sobie żeby odwiedzić hotel. Goście będą mieli możliwość skorzystania z bogatej oferty sportowo-rekreacyjnej. Tereny zielone przy hotelu uzyskałyby potencjał do podłączenia się do wydarzeń na pętli oraz organizacji własnych np. poprzez urządzenie pawilonu gastronomicznego, kina letniego itp.
Perspektywa – przedpole Wzgórza Andersa u zbiegu Kamiennej i Ślężnej, naprzeciwko Uniwersytetu Ekonomicznego, Pracownia arch_it.
Więcej o konkursie na stronie organizatora:
http://www.wroclaw.sarp.org.pl/pl/news/konkursy/konkurs-aku-ura-miasta-wzgorze-andersa-wroclaw
http://www.wroclaw.sarp.org.pl/pl/news/konkursy/konkurs-wzgorze-andersa-wyniki
Zdjęcie wyróżniające: Pracownia arch_it, perspektywa
Tekst i materiały: Pracownia arch_it