Dworzec Nadodrze. Zabytkowa perełka czeka na remont i plan zagospodarowania

Dworzec Nadodrze (niem. Odertor-Bahnhof) to drugi co do wielkości dworzec kolejowy we Wrocławiu. Budynek z nieotynkowanej cegły, o długości 190 m, nawiązuje bryłą i rzutem do schematów pałaców renesansowych. Przetrwał do dziś w stanie nienaruszonym za wyjątkiem kilku ingerencji w jego wnętrza.

Czytaj też: Jakub Nowotarski, prezes Akcji Miasto: Wrocławianie zamieniliby auto na wygodny transport zbiorowy na europejskim poziomie

Historyczny Dworzec Nadodrze

Dworzec wybudowany został Hermanna Grapowa na zlecenie Kolei Prawego Brzegu Odry (w kierunku Tarnowskich Gór na Górnym Śląsku), stąd z początku nazywany był również Dworcem Bramnym Kolei Prawego Brzegu Odry (Rechte-Oder-Ufer-Thorbahnhof)

Obiekt został oddany do użytku w 1868 roku, a w 1977 r. został wpisany do rejestru zabytków. Do gminnej ewidencji zabytków wpisany jest zaś cały zespół stacji kolejowej Wrocław-Nadodrze: budynek dworca, wiaty peronowe, budynek kasowy, magazyn, a także neon na dachu budynku dworca.

Obecnie na dworcu kursują pociągi Kolei Dolnośląskich, Polregio i PKP Intercity w kierunku Trzebnicy, Jelcza-Laskowic, Oleśnicy, Ostrowa Wielkopolskiego, Kluczborka, Łodzi, Warszawy czy Ełku. W przyszłości stacja mogłaby się stać jednym z węzłów Wrocławskiej Kolei Metropolitalnej.

Problematyczna jest niestety dość duża odległość od przystanków tramwajowych położonych przy węźle na pl. Powstańców Wielkopolskich.

Czytaj też: Wrocławski Węzeł Kolejowy to wspólna sprawa aglomeracji. Wnioski do Oleśnicy, Obornik, Miękini i Kobierzyc

Sprzedaż dworca Nadodrze

Spółka Polregio w 2022 r. sprzedała zabytkowy obiekt wraz z otaczającymi go budynkami. Obiekt kupiła katowicka spółka DL Invest Group XLVII, zaplaciła blisko 14,7 mln zł netto. Nie są znane konkretne plany dotyczące obiektu.

Sam dworzec pozostaje zamknięty, a pasażerowie korzystać mogą jedynie z bocznego wejścia na perony, które nadal pozostają w spółce PKP Polskie Linie Kolejowe.

Sprzed dworca kursują autobusy firmy Express Bus w kierunku Trzebnicy.

Czytaj też: Wrocławskie osiedla potrzebują tras tramwajowych. To kluczowe inwestycje dla przyszłości miasta

Nadal nie ma planu na Dworzec Nadodrze

W czerwcu 2017 r. Marek Nowak z Towarzystwa Upiększania Miasta Wrocławia zgosił do magistratu petycję, by uchwalić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla terenu dworca. – Warunki przetargowe nie wymagały od nabywcy zachowania i utrzymania infrastruktury kolejowej, co może doprowadzić wręcz do zlikwidowania funkcji transportowej dworca – twierdził aktywista. Wniosek o wszczęcie procedury został złożony przez prezydenta do rady miejskiej w 2018 r.

W sierpniu 2021 r. pojawiło się ogłoszenie o wyłożeniu do publicznego wglądu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w rejonie dworca Wrocław Nadodrze.

Zgodnie z zapisami przyszłego planu, nie dopuszcza się nadbudowy budynków wpisanych do gminnej ewidencji zabytków, w tym samego dworca. Zakazuje się lokalizacji wolnostojących urządzeń technicznych, montażu na elewacjach urządzeń budowlanych oraz instalacji technicznych, a także montażu instalacji technicznych na dachach budynków. Ochronie podlegają: układ funkcjonalno-przestrzenny, skala historycznej zabudowy, – zieleń komponowana i starodrzew, – historyczna nawierzchnia ulic i placów.

Przedmiotem ochrony zespołów i budynków ujętych w gminnej ewidencji zabytków są: gabaryty i bryła, układ i forma dachu, konstrukcja i materiały użyte do budowy, układ, artykulacja i sposób opracowania elewacji. Przewidziano także budowę nowego budynku po wschodniej stronie placu dworcowego – nie wyższego niż 4,5 metra i 200 m kw. wyłącznie jako wejście do parkingu podziemnego z gastronomią czy drobnym handlem.

Plan przewidywać ma również budowę budynku usługowego przy pl. Powstańców Wielkopolskich, między placem a torami kolejowymi.

Na placu przed dworcem drogi wewnętrzne dopuszcza się wyłącznie w formie przestrzeni współdzielonej z zastosowaniem małej architektury i zieleni, o szerokości pasa drogowego nie mniejszej niż 6 m. Obiekty do parkowania pojazdów samochodowych dopuszcza się wyłącznie jako podziemne, z wyjątkiem niezbędnych elementów komunikacji pieszej i kołowej oraz urządzeń budowlanych, w tym obudowy schodów, wind, ramp wjazdowych i wyjazdowych oraz elementów osłon wentylacji.

Obowiązywać też ma nawierzchnia do specjalnego opracowania, gdzie obowiązuje wymóg jednorodnego kształtowania posadzki oraz oświetlenia i urządzenia zieleni wraz z terenem 1KDWPL, w celu otrzymania jednolitego, kompleksowego zagospodarowania pod względem wyposażenia, charakteru i kompozycji.

4 października 2021 r. prezydent rozpatrzył uwagi, od tego czasu jednak nie ma dalszych działań.

Czytaj też: Linia kolejowa nr 292 dla ruchu pasażerskiego. Realna szansa na odkorkowanie północy Wrocławia

Brakuje przejścia na Kleczków

Obecnie mimo bliskości dworca kolejowego mieszkańcy osiedla Kleczków, zwłaszcza mieszkający przy ul. Dębickiego, Kleczkowskiej, Zegadłowicza, nie mogą w wygodny i szybki sposób korzystać z przewozów kolejowych, a zmuszeni są nadrabiać drogi przez wiadukty przy ul. Trzebnickiej lub ul. Reymonta.

Dlatego zgodnie z art. 63 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 241 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego Towarzystwo Benderowskie zwróciło się z wnioskiem do Polskich o zaprojektowanie i wykonanie przejścia i przejazdu rowerowego od stacji Wrocław Nadodrze w stronę osiedla Kleczków (ul. Dębickiego).  Wniosek powstał w ramach projektu „Tramwaje i kolej dla klimatu”, finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy Norweskich i Funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny.

Czytaj więcej: Potrzebne przejście z Kleczkowa na Dworzec Nadodrze. Jest wniosek do PLK

---

Fot tytułowe – Dworzec Nadodrze / Hipermiasto / CC-BY-NC-SA 4.0.

---

Kampanią Wybieram kolej Towarzystwo Benderowskie zachęca mieszkańców do przejazdów kolejowych, a decydentów – do wsparcia rozwoju kolei.

---

Informacja opublikowana w ramach realizacji projektu „Tramwaje i kolej dla klimatu”, finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy Norweskich i Funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny. Treść dostępna na licencji CC-BY-NC-SA 4.0.

---