Transport publiczny w Barcelonie i Katalonii. Kolejki linowe, metro i rozbudowa tramwajów
Barcelona, drugie największe miasto i stolica Katalonii, ma świetnie rozwinięty system transportowy obejmujący metro, kolej miejską i regionalną, tramwaje, autobusy czy rowery miejskie.
Koordynację zapewnia transportowy związek metropolitalny, który istnieje w Barcelonie od 1997 roku (Autoritat del Transport Metropolità). System zintegrowanego transportu publicznego obejmuje aż 346 gmin i 5,7 mln ludności, oferując wspólny bilet i integrację rozkładów jazdy. Wszystkie linie autobusowe, kolejowe, tramwajowe i metro są objęte jednolitym, strefowym systemem biletowym.
Władze transportowe miasta i aglomeracji zdecydowały się promować transport zbiorowy przez tańsze bilety. Bilet 30-dniowy na strefę samej Barcelony kosztuje aktualnie 21,35 euro.
Czytaj też: Trudny dojazd rowerem do stacji Wrocław Osobowice. To trzeba zmienić!
Metro w Barcelonie
Sztandarowym środkiem transportu jest rzecz jasna barcelońskie metro. Metrem w Barcelonie dziennie kursuje 645 tys. osób. Na 12 liniach i 166 kilometrach można odwiedzić 189 stacji. Średnia odległość między stacjami to 807,5 metra.
Początki systemu barcelońskiego metra sięgają aż 1863 roku, gdy powstała lokalna linia kolejowa, która potem ewoluowała w dzisiejszą linię metra L6. Metro w dzisiejszym rozumieniu było jednak tworzone od lat 20. XX wieku, począwszy od obecnej linii L1.
Barceloński system metra należy od strony właścicielskiej do dwóch spółek: miejskiej Transports Metropolitans de Barcelona (TMB, większość linii) i regionalnej Ferrocarrils de la Generalitat de Catalunya (FGC)- linie L6, L7, L8 i L12.
Czytaj też: Rowerowy Wrocław wymaga inwestycji w sieć tras. Dla bezpieczeństwa i spójności
Kolej aglomeracyjna w Barcelonie
Oprócz metra, w Barcelonie powszechnie do przewozów miejskich i aglomeracyjnych wykorzystywana jest kolej, w centrum kursująca tunelami. Na lotnisko El Prat można dojechać np. zarówno metrem, jak i koleją.
Kolej aglomeracyjna w Barcelonie (Rodalies) obejmuje aż 228 stacji i 17 linii. System obsługuje głównie najbliższe okolice, a jego operatorem jest hiszpańska państwowa kolej Renfe, jednak działająca na rzecz regionalnych władz Katalonii.
Dziennie po torach kolei aglomeracyjnej kursuje tysiąc pociągów, a rocznie w systemie Rodalies jeździ 117 milionów pasażerów.
Warto dodać, że Barcelona jest jednym z podstawowych węzłów mocno rozbudowanej Kolei Dużych Prędkości, kursującej w stronę Madrytu czy Francji.
Czytaj też: Tramwaj w ul. Gajowickiej. Był przed wojną, dlaczego nie wróci?
Tramwaje w Barcelonie
Historycznie stolica Katalonii rozwijała swój system tramwajowy już od 1872 roku. W 1971 roku jednak powszechny system został zamknięty, a czynna została jedynie historyczna króciutka linia Tramvia Blau o długości ledwie 1,3 kilometra – jako zresztą jeden z dwóch tradycyjnych systemów tramwajowych pozostałych w Hiszpanii po fali likwidacji sieci tramwajowych.
Obecnie w katalońskiej stolicy funkcjonują dwa równoległe systemy tramwajowe. Pierwszy z nich to Trambaix, łączący okolicę Baix Llobregat na południowym zachodzie z centrum Barcelony. Rocznie kursuje nim ok. 15 mln pasażerów.
Tramwajami systemu Trambaix można dotrzeć m.in. na słynne osiedle Walden 7, zaprojektowane przez Ricarda Bofilla w gminie Sant Just Desvern.
Otwarta w 2004 r. trasa przebiega również przez duży kampus Uniwersytetu Barcelońskiego. Kursują nią trzy linie: T1, T2 i T3.
Druga sieć tramwajowa nazywa się Trambesòs, obejmuje aktualnie 27 przystanków i trasy o długości 14 kilometrów, w całości wydzielone z ruchu. Ten system tramwajowy na północnym wschodzie Barcelony również kursuje od 2004 r., z dalszymi rozbudowami.
Wszystkie tramwaje są niskopodłogowe, a perony są położone na równi z wejściem do tramwajów. Trasą kursują trzy linie: T4, T5 i T6.
Linia kursuje przez jedną z większych ulic w Barcelonie, Aleję Poprzeczną (Avinguda Diagonal).
Obie trasy tramwajowe mają być docelowo połączone przez łącznik w Alei Poprzecznej. Pierwszy etap inwestycji ma długość 1,8 kilometra. Celem połączenia jest zwiększenie liczby pasażerów aż do 220 tys. osób dziennie. Projekt ma też zmniejszyć liczbę samochodów korzystających z jezdni o 12 tys. Poszerzone będą też chodniki i drogi rowerowe, a przestrzeń publiczna ma zyskać nową zieleń.
Czytaj też: CMK Północ. Druga kluczowa linia Kolei Dużych Prędkości w Polsce
Koleje linowe w Barcelonie
Na górujące nad Barceloną wzgórze Montjuic można dostać się dwoma kolejami. Pierwsza z nich (Funicular de Montjuïc) to kolej linowo-terenowa, jedna z trzech w Barcelonie. Tor ma 758 metrów długości i pokonuje 76 wzniesienia przy 18% spadku i prędkości 10 metrów na sekundę (36 kilometrów na godzinę).
Dalej można przesiąść się również na typową kolej linową (Telefèric de Montjuïc). Kolej linowa jednak, przez dużą popularnosć wśród turystów, dostępna jest poprzez zupełnie osobne bilety, nabywane w kasach przed wejściem na kolejkę.
Pierwszą kolejkę wybudowano w 1970 roku, a w 2007 roku zastąpiono ją nowymi wagonikami.
Kolejka linowa ma 752 metrów długości, a pokonuje 84,5 metra wysokości.
Czytaj też: Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia planuje projekt kolei metropolitalnej
Montserrat i koleje
Jednym z kluczowych miejsc pod względem kulturowym i przyrodniczym w aglomeracji Barcelony jest masyw górski Montserrat.
Do masywu można dotrzeć pociągami katalońskiego regionalnego przewoźnika FCG, kursującymi ze stacji Plaça d’Espanya. Spółka FGC rocznie przewozi ok. 32 mln pasażerów.
Na stacji należy się przesiąść w kolej linową (Aeri de Montserrat) ze zjawiskowym widokiem. Kolejkę wybudowano w 1930 roku.
Kolejka ma 1350 metrów długości, a przewyższenie wynosi aż 544 metry. Nadal kursują oryginalne dwa wagony z 1930 r., każdy ma pojemność 35 pasażerów.
Na zboczach znajduje się benedyktyński klasztor, mieszczący również sanktuarium Czarnej Madonny z Montserrat. Z uwagi na dziedzictwo historyczne, ale również niesamowite widoki, okolica odwiedzana jest przez miliony turystów.
Na samym wzgórzu kursuje kolej linowo-terenowa czyli Funicular de Sant Joan, zbudowana w 1918 roku.
Operatorem kolejki linowo-terenowej jest również publiczna regionalna katalońska spółka kolejowa – FGC.
Czytaj też: Zajezdnia tramwajowa i tramwaj na Nowe Żerniki. Projekt wycofano i wraca?
Fot tytułowe – Nowe Żerniki / WUWA2 / Hipermiasto / CC-BY-NC-SA 4.0.
Informacja opublikowana w ramach realizacji projektu „Tramwaje i kolej dla klimatu”, finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy Norweskich i Funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny. Treść dostępna na licencji CC-BY-NC-SA 4.0.
