Rada miejska w Legnicy rozpatrzyła w końcu skargę ws. rowerów w MPK. Ale nie rozumie swoich kompetencji
Towarzystwo Benderowskie w ramach projektu „Klimat na Dolny Śląsk”, finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny zajmuje się m.in. transportem publicznym i rowerowym.
Czytaj też: Starostwo w Trzebnicy nie stworzy publicznego transportu powiatowego
Wniosek do prezydenta Legnicy
Dnia 9 czerwca Towarzystwo Benderowskie zwróciło się do Prezydenta Legnicy oraz Zarządu MPK w Legnicy z wnioskiem o zmianę § 32 ust. 1 pkt 1 Regulaminu przewozu osób, bagażu i zwierząt autobusami Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy poprzez dopuszczenie przewozu rowerów.
Argumentowaliśmy, ze rower i autobus są ekologicznymi środkami transportu, które powinny być wspierane zgodnie z zasadami polityki transportowej i klimatycznej Unii Europejskiej, Polski i Dolnego Śląska. Możliwość przewożenia roweru w autobusach zwiększa możliwości obu środków transportu: umożliwia większą mobilność rowerzystom, a także wykorzystanie autobusu zamiast samochodu w celach przewozu rowerów rekreacyjnych. Jest to rozwiązanie zgodnie z duchem wspieranej przez Unię Europejską multimodalności.
We wniosku podkreślaliśmy, że nie chodzi o masowe przewożenie rowerów, ale głównie o przejazdy w uzasadnionych okolicznościach, które uniemożliwiają jazdę rowerem (np. zepsuty rower, zła pogoda utrudniająca ruch, złe samopoczucie, powrót pod wpływem alkoholu, itd.), a także wykorzystanie autobusu w wyjazdach rekreacyjnych, zwłaszcza w weekendy, gdy ruch pasażerski w autobusach jest mniejszy niż w dni robocze.
Możliwość przewozu roweru środkami transportu publicznego zwiększy atrakcyjność komunikacji miejskiej i zwiększy wpływy z biletów od pasażerów. Zasugerowaliśmy, że rowery można dopuścić choćby na próbę, warunkowo, w określonych godzinach lub dniach, a potem obserwować zachowania pasażerów.
Dnia 28 czerwca otrzymaliśmy odpowiedź od p. wiceprezydent Legnicy Jadwigi Zienkiewicz, która odmownie rozpatrzyła wniosek w imieniu Prezydenta Legnicy.
Czytaj też: Karpacz chce pozyskać środki zewnętrzne na autobusy. Ale co z dowozem do kolei?
Skarga do Rady Miejskiej
Dnia 26 sierpnia złożyliśmy do Rady Miejskiej skargę na Prezydenta Legnicy drogą mailową. Wyraźnie oznaczyliśmy jako skarga oraz powołaliśmy się na art. 227 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego.
W skardze m.in. zwracamy jednak uwagę, że w wielu miastach nie ma uchwytów do mocowania przedniego koła oraz pasów zabezpieczających przed przemieszczaniem się rowerów, a mimo to w wymienionych powyżej i poniżej miastach rowery są dopuszczone w komunikacji zbiorowej – bez wyraźnego i konkretnego zagrożenia bezpieczeństwa, a także że rozwój polityki rowerowej w Legnicy, a także polityki transportu zbiorowego oraz turystyki rowerowej, wymaga możliwości łączenia tych niskoemisyjnych źródeł transportu.
26 września Rada Miejska Legnicy podjęła uchwałę nr XLVII/546/22 z dnia 26 września 2022 r. w sprawie przekazania “wniosku” zgodnie z właściwością
W tej uchwale Rada Miejska Legnicy uznała się za organ niewłaściwy do rozpatrzenia “wniosku” złożonego w dniu 26 sierpnia 2022 r. w sprawie dopuszczenia przewozu rowerów w transporcie zbiorowym w Legnicy. Rada Miejska Legnicy przekazała “wniosek” do rozpatrzenia Prezydentowi Miasta Legnicy.
Uważamy, że rozstrzygnięcie Rady Miejskiej w Legnicy w tej sprawie narusza przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego. Wyraźnie oznaczyliśmy nasze pismo jako skargę i trudno interpretować pismo jako ponowny wniosek.
Zgodnie z art. 227 Kodeksu postępowania administracyjnego, “Przedmiotem skargi może być w szczególności zaniedbanie lub nienależyte wykonywanie zadań przez właściwe organy albo przez ich pracowników, naruszenie praworządności lub interesów skarżących, a także przewlekłe lub biurokratyczne załatwianie spraw.”. I to właśnie nienależytego wykonywania zadań oraz naruszenia naszych interesów dotyczyła skarga.
Rada Miejska jest organem skargowym dla Prezydenta Legnicy w rozumieniu art. 229 Kodeksu postępowania administracyjnego (“ Jeżeli przepisy szczególne nie określają innych organów właściwych do rozpatrywania skarg, jest organem właściwym do rozpatrzenia skargi dotyczącej zadań lub działalności (…) 3) wójta (burmistrza lub prezydenta miasta) i kierowników gminnych jednostek organizacyjnych, z wyjątkiem spraw określonych w pkt 2 – rada gminy”.)
Organ ten nie został określony przypadkowo. Rada Miejska ma bowiem wobec Prezydenta konkretne uprawnienia, wynikające z ustrojowej pozycji obu organów, np. prawo do określania kierunków działalności Prezydenta (Art. 18 ust. 2 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym: “2. Do wyłącznej właściwości rady gminy należy: ustalanie wynagrodzenia wójta, stanowienie o kierunkach jego działania oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności”).
Jak wskazują prof. dr hab. Barbara Adamiak, prof. dr hab. Janusz Borkowski w komentarzu (Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, 2022, Legalis), “Skarga jest prawnym środkiem obrony i ochrony różnych interesów jednostki, które nie dają podstaw do żądania wszczęcia postępowania administracyjnego ogólnego lub szczególnego ani też nie mogą stanowić podstawy powództwa lub wniosku zmierzającego do wszczęcia postępowania sądowego. Skarga jest równocześnie traktowana jako odformalizowany środek społecznej kontroli działania administracji publicznej podejmowanej w interesie jednostkowym lub publicznym“, “Skarga, o której stanowi się w art. 227, będzie wyrazem niezadowolenia o odmiennym charakterze przez to, że wykracza daleko poza ramy regulowane procedurą administracyjną ogólną czy szczególną, a także sądową. Ma ona bowiem za przedmiot wszelkie działanie, bezczynność lub zaniechanie każdego organu państwowego, organu jednostki samorządu terytorialnego, organu organizacji społecznej (art. 221 § 1 i 2) lub też ich pracowników, jest to bowiem „nieograniczony środek kontroli wszelkiej działalności (w tym zaniechań) aparatu państwowego”.
Czytaj też: Bolesławiec nie chce planować transportu w swoim regionie
Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia 4 kwietnia 2012 r. (sygnatura akt I OSK 717/12), “Przedmiotem skargi może być zatem każda negatywna ocena działalności podmiotu powołanego do wykonywania zadań państwa lub innego podmiotu, np. organizacji społecznej, któremu zlecono zadania z zakresu administracji publicznej oraz ich pracowników i funkcjonariuszy.”.
W szczególności jednak przedmiotem skargi może być załatwienie wniosku, o czym wyraźnie mówi art. 246 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego (“Wnioskodawcy niezadowolonemu ze sposobu załatwienia wniosku służy prawo wniesienia skargi w trybie określonym w rozdziale 2 niniejszego działu”). Jak stwierdzają Adamiak i Borkowski, “skutkiem prawnym wniesienia skargi jest nie przekształcenie się postępowania wnioskowego w postępowanie skargowe, lecz wszczęcie odrębnego postępowania skargowego”.
Radni byli świadomi, że wniosek w tożsamej sprawie został już przez Prezydenta Legnicy załatwiony odmownie, zatem tym bardziej zastanawiające jest zakwalifikowanie skargi na to rozpatrzenie jako wniosku.
Wojewoda jest organem skargowym wobec Rady Miejskiej w Legnicy (art. 229 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego), jednakże również sprawuje nadzór nad przyjmowaniem i załatwianiem skarg i wniosków przez ten organ (art. 258 § 1 pkt 5 Kodeksu postępowania administracyjnego), a także sprawuje nadzór nad wszystkimi uchwałami Rady Miejskiej w Legnicy (rozdział 10 ustawy o samorządzie gminnym).
Jak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w postanowieniu z dnia 10 grudnia 2007 r., “Jeśli jednak obywatel jest niezadowolony ze sposobu załatwienia sprawy przez organ, może złożyć skargę na działalność tego właśnie organu.” (sygn. akt II SA/Op 551/07).
Odpowiedź wojewody
Wojewoda dolnośląski rozpoznał naszą skargę pozytywnie.
W związku z Pana skargą na Radę Miejską w Legnicy, przekazaną do Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu drogą elektroniczną w dniu 17 października 2022 r., w sprawie nierozpatrzenia skargi Towarzystwa Benderowskiego na Prezydenta Legnicy z dnia 26 sierpnia 2022 r. dotyczącej sposobu załatwienia wniosku z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianę § 32 ust. 1 pkt 1 Regulaminu przewozu osób, bagażu i zwierząt autobusami Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego Sp. z o. o. w Legnicy poprzez dopuszczenie przewozu rowerów, a także Pana pismem przekazanym do Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu drogą elektroniczną w dniu 22 listopada 2022 r., Wojewoda Dolnośląski, działając na podstawie art. 229 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2022 r., poz. 2000 ze zm.), uznał skargę za zasadną.
W trakcie postępowania Wojewoda ustalił, że przedmiotowa skarga na Prezydenta Legnicy z dnia 26 sierpnia 2022 r. wpłynęła do Biura Rady Miejskiej w dniu 29 sierpnia 2022 r. W dniu 26 września 2022 r. Rada Miejska w Legnicy podjęła uchwałę Nr XLVII/546/22 w sprawie przekazania wniosku zgodnie z właściwością. Uchwała ta zawiera uzasadnienie Komisji Skarg, Wniosków i Petycji, z którego wynika, iż skarga Towarzystwa Benderowskiego na Prezydenta Legnicy z dnia 26 sierpnia 2022 r. została zakwalifikowana przez Komisję jako wniosek w sprawie dopuszczenia przewozu rowerów w transporcie zbiorowym w Legnicy. Komisja stwierdza również w uzasadnieniu, że podjęła decyzję o skierowaniu rzeczonego pisma do rozpatrzenia przez Prezydenta Legnicy jako organu właściwego. Skarga nie została przez Radę rozpatrzona.
Tymczasem w świetle art. 246 § 1 k.p.a. wnioskodawcy niezadowolonemu ze sposobu załatwienia wniosku służy prawo wniesienia skargi w trybie określonym w rozdziale 2 niniejszego działu. Przepis ten wskazuje zatem, że powodem skargi może być niezadowolenie ze sposobu załatwienia wniosku. Zgodnie z poglądem zawartym w doktrynie skarga wniesiona przez wnioskodawcę niezadowolonego z załatwienia wniosku powoduje wszczęcie odrębnego postępowania skargowego, co zresztą wyraźnie zaznacza się w przepisie przez odesłanie do rozdziału k.p.a. traktującego o skargach (por. Art. 246 KPA Adamiak 2022, wyd. 18/Borkowski/Adamiak). Pismo Towarzystwa Benderowskiego z dnia 26 sierpnia 2022 r. ma bez wątpienia charakter skargi stanowiącej wyraz jego niezadowolenia ze sposobu załatwienia wniosku z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianę Regulaminu przewozu osób, bagażu i zwierząt autobusami Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego Sp. z o. o. w Legnicy. W skardze tej zawarta jest m. in. polemika ze stanowiskiem przedstawionym przez Wiceprezydent Miasta Legnicy w odpowiedzi udzielonej wnioskodawcy w dniu 28 czerwca 2022 r.
Pismo Towarzystwa Benderowskiego z dnia 26 sierpnia 2022 r. powinno być zatem rozpatrzone przez Radę Miejską w Legnicy w zakresie, w jakim stanowi ono skargę na sposób załatwienia wniosku, w trybie określonym w rozdziale 2 działu VIII k.p.a., czego Rada jednak nie uczyniła. Bez znaczenia dla kwestii zrealizowania tego obowiązku jest to, że pismo Towarzystwa Benderowskiego z dnia 26 sierpnia 2022 r. może w ocenie Rady posiadać również znamiona wniosku. Należy bowiem zauważyć, że pisma będące jednocześnie skargą i wnioskiem powinny być załatwione i jako skarga i jako wniosek przez właściwe organy. Tak więc jeżeli Rada uznała, że pismo Towarzystwa Benderowskiego z dnia 26 sierpnia 2022 r. spełnia kryteria wniosku, powinna w omawianym zakresie przekazać je do właściwego organu i jednocześnie rozpatrzyć je w zakresie, w jakim stanowi ono skargę na sposób załatwienia wniosku z dnia 9 czerwca 2022 r.
Mając na uwadze powyższe, Pana skargę na Radę Miejską w Legnicy, przekazaną do Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu drogą elektroniczną w dniu 17 października 2022 r., w sprawie nierozpatrzenia skargi Towarzystwa Benderowskiego na Prezydenta Legnicy z dnia 26 sierpnia 2022 r. należy uznać za zasadną.
Ponadto, mając na uwadze przepis art. 258 § 1 pkt 5 Kodeksu postępowania administracyjnego, informuję, że Wojewoda Dolnośląski jako organ nadzoru i kontroli nad przyjmowaniem i załatwianiem skarg i wniosków przez organy jednostek samorządu terytorialnego zwrócił Radzie Miejskiej w Legnicy uwagę na konieczność przestrzegania przepisów działu VIII k.p.a. w zakresie sposobu rozpatrywania wpływających skarg i wyeliminowanie tego rodzaju uchybień w prowadzonych w przyszłości postępowaniach, a także wniósł o prawidłowe i rzetelne załatwienie skargi Towarzystwa Benderowskiego na Prezydenta Legnicy z dnia 26 sierpnia 2022 r. i poinformowanie Wojewody o sposobie jej załatwienia.
Czytaj też: Dzierżoniów widzi potrzebę adaptacji do zmian klimatu, ale nie odpowiada, czy przygotuje plan
Rozpatrzenie przez radę miejską
Rada Miejska Legnicy rozpatrzyła skargę na Prezydenta Miasta Legnicy na sesji dnia 27 marca 2023 r. Rada uznała skargę za niezasadną.
Przedmiotem skargi na działalność Prezydenta Miasta Legnicy jest jego negatywne ustosunkowania się do propozycji zmiany regulaminu przewozów. Przedmiotowy regulamin jest przyjmowany zarządzeniem Prezydenta Miasta Legnicy zgodnie z kompetencjami przypisanymi mu w ustawie prawo przewozowe oraz ustawie o publicznym transporcie zbiorowym.
Rada Miejska Legnicy, jako organ, nie może zmieniać czy oceniać merytorycznych decyzji Prezydenta Miasta, jeżeli są przypisane do jego wyłącznych kompetencji. Było by to wykroczeniem ponad kompetencje przypisane radzie. W związku z powyższym uznaje się skargę za niezasadną.
Nasza ocena
Uzasadnienie jest skandaliczne. Rada miejska ma pełne prawo i obowiązek oceniać działania prezydenta, jest to jej konstytucyjne i ustawowe zadanie jako organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego.
Fot. tytułowe: Autobus MPK Legnica / Fot. portal.legnica.eu / CC-BY-NC-SA 4.0.
Informacja opublikowana w ramach realizacji projektu „Klimat na Dolny Śląsk” realizowanego przez Towarzystwo Benderowskie w partnerstwie z Towarzystwem Upiększania Miasta Wrocławia, finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny. Treść dostępna na licencji CC-BY-NC-SA 4.0.
