Co samorządy zrobiły ws. zatrutej Odry? Odpowiadają: Oława, Ścinawa, Jelcz, Czernica…
W lipcu i sierpniu doszło na Odrze do ogromnej katastrofy ekologicznej. Wyjaśnienie sprawy należy do organów administracji rządowej, jednakże samorządy także spełniają istotną rolę, jako organy ochrony środowiska oraz jednostki bliskie obywatelom. Zapytaliśmy samorządy o to, jakie podjęły działania, by ostrzec i przeciwdziałać dalszym skutkom katastrofy.
Pytania na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej wysłaliśmy do następujących urzędów miast i gmin: Oława, Czernica, Jelcz-Laskowice, Malczyce, Brzeg Dolny, Ścinawa, Głogów.
Jako pierwszy odpowiedział prezydent Głogowa. Teraz przedstawiamy pozostałe odpowiedzi.
Odpowiedzi UM Oławy ws. katastrofy na Odrze
1) Kiedy urząd dowiedział się o zagrożeniu związanym z zanieczyszczeniem Odry? Proszę o podanie osoby, która się dowiedziała oraz jakie czynności zostały podjęte. Czy zostały zanieczyszczone też inne cieki wodne lub akweny?
Informacja o zdarzeniu wpłynęła do Urzędu Miejskiego w Oławie w dniu 30.07.2022 r. Zawiadomienie wpłynęło do Zarządzania Kryzysowego Urzędu Miejskiego w Oławie. O zanieczyszczeniu innych cieków wodnych nie posiadamy informacji.
2) Jakie działania zostały podjęte, by zneutralizować zagrożenie? Proszę o podanie konkretnych działań, dat oraz jednostek organizacyjnych i osób, które podejmowały działania.
Gmina Miasto Oława po otrzymaniu sygnału o śniętych rybach w okolicy śluzy na Odrze w Oławie oraz po wykonanych na miejscu zdarzenia oględzinach podjęła współpracę PZW okręg Wrocław oferując pomoc oraz zwrócono się w związku z zaistniałą sytuacją o informację do Zarządzania Kryzysowego w miejscowościach położonych w górnym biegu rzeki Odra. W dniu 1 sierpnia Urząd Miejski w Oławie wystąpił do wszystkich instytucji mogących pomóc w wyjaśnieniu zaistniałego zdarzenia (Wydział Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego w Oławie, PGW Wody Polskie, miejscowych Nadzorów Wodnych, Powiatowego Inspektora Weterynaryjnego, Państwowej Straży Rybackiej, Powiatowej oraz Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej, Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska oraz Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska). Dodatkowo o zaistniałej sytuacji powiadomiono Marszałka oraz Wojewodę Dolnośląskiego, Ministra Klimatu i Środowiska. Złożono również zawiadomienie do Prokuratury i Policji o możliwości popełnienia przestępstwa. W trakcie prowadzenia czynności podawane informacje były sprzeczne i nie można było na ich podstawie jednoznacznie określić zagrożenia. Prowadzone są dalsze analizy próbek pobranych przez WIOŚ w 01.08 i 02.08.2022 r.
3) Jakie działania zostały podjęte, by poinformować mieszkańców o zagrożeniu? Proszę o podanie konkretnych wpisów, działań i dat. Czy były rozpowszechniane również informacje w języku ukraińskim/rosyjskim?
Informacje o zdarzeniu z uwagi na brak jednoznacznych komunikatów czym mogła zostać zanieczyszczona rzeka Odra, oraz nie powielając niesprawdzonych informacji, ograniczono przekazywanie informacji wyłącznie do komunikatów kierowanych do Urzędu Miejskiego przez uprawnione organy wyższych instancji.
4) Jakie działania dotyczące ochrony źródeł wody pitnej zostały podjęte?
Z otrzymanych informacji od instytucji posiadających uprawnienie do badania wody pitnej z ujęć dla miasta Oławy, otrzymaliśmy informację, że ujęcia te są monitorowane i bezpieczne. Badania są prowadzone regularnie.
5) Jakie działania w związku z zanieczyszczeniem Odry będą podejmowane? Czy będą zlecane badania?
W związku z zanieczyszczeniem rzeki Odra działania prowadzą wyspecjalizowane służby, które zajmują się badaniem jakości wody oraz dalszym prowadzeniem sprawy. Poniżej zamieszczamy również link informacyjny do oficjalnego komunikatu GIOŚ w przedmiotowej sprawie.
Odpowiedzi UM Malczyce ws. katastrofy na Odrze
1) Kiedy urząd dowiedział się o zagrożeniu związanym z zanieczyszczeniem Odry? Proszę o podanie osoby, która się dowiedziała oraz jakie czynności zostały podjęte. Czy zostały zanieczyszczone też inne cieki wodne lub akweny?
1. O zagrożeniu związanym z zanieczyszczeniem Odry Urząd dowiedział się w dniu 08.2022r. Wójt Gminy Malczyce bezzwłocznie zamieścił komunikat w tej sprawie na oficjalnym profilu Facebook oraz na gminnych tablicach ogłoszeń zarówno w języku polskim jak i ukraińskim.
Nie zostały zanieczyszczone żadne inne cieki wodne ani akweny.
Oficjalnie o zagrożeniu związanym z zanieczyszczeniem Odry urząd dowiedział się w dniu 12.08.2022r, data wpływu zawiadomienia o wszczęciu postępowania dotyczącego bezpośredniego zagrożenia szkodą w środowisku w wyniku zanieczyszczenia Odry od Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska we Wrocławiu. załącznik nr.2
-W dniu 12.08.2022 na oficjalną stronę gminy Malczyce dodano informację o uchwale Zarządu Województwa Dolnośląskiego, na wniosek Państwowego Gospodarstwa Wodnego — Wody Polskie oraz Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii, o całkowitym zakazie połowu ryb na całym dolnośląskim odcinku rzeki Odry do 30 września br. Informacja została również udostępniona na gminnych tablicach ogłoszeń zarówno w języku polskim jak i ukraińskim.
W dniu 16.08.2022r. wpłynęło rozporządzenie porządkowe nr.17 Wojewody Dolnośląskiego w sprawie wprowadzenia zakazu korzystania z wody rzeki Odry na terenie województwa dolnośląskiego- które zostało w tym samym dniu opublikowane na oficjalnej stronie gminy Malczyce oraz na gminnych tablicach ogłoszeń zarówno w języku polskim jak i ukraińskim.
2) Jakie działania zostały podjęte, by zneutralizować zagrożenie? Proszę o podanie konkretnych działań, dat oraz jednostek organizacyjnych i osób, które podejmowały działania.
Gmina podjęła następujące działania w celu neutralizacji zagrożenia: publikowanie informacji o zagrożeniu, monitorowanie rzeki Odry przez gminne jednostki OSP.
3) Jakie działania zostały podjęte, by poinformować mieszkańców o zagrożeniu? Proszę o podanie konkretnych wpisów, działań i dat. Czy były rozpowszechniane również informacje w języku ukraińskim/rosyjskim?
Gmina Malczyce na bieżąco udostępniała informacje o występującym zagrożeniu po przez publikację informacji na stronie internetowej oraz na gminnych tablicach ogłoszeń.
4) Jakie działania dotyczące ochrony źródeł wody pitnej zostały podjęte?
Nie podejmowano żadnych działań dotyczących ochrony źródeł wody pitnej, ponieważ na terenie gminy Malczyce zgodnie z pozwoleniami wodno-prawnym; mamy wyznaczone strefy ochrony bezpośredniej wody pitnej.
5) Jakie działania w związku z zanieczyszczeniem Odry będą podejmowane? Czy będą zlecane badania?
Odpowiedź na pytanie dotyczące planów — nie stanowi informacji publicznej.
Czytaj też: Zagrożenie dla Karkonoszy: Asfaltoza obwodnicy w Szklarskiej Porębie
Odpowiedzi UM Czernica ws. katastrofy na Odrze
1) Kiedy urząd dowiedział się o zagrożeniu związanym z zanieczyszczeniem Odry? Proszę o podanie osoby, która się dowiedziała oraz jakie czynności zostały podjęte. Czy zostały zanieczyszczone też inne cieki wodne lub akweny?
29 lipca 2022r. (piątek) wyszło pierwsze zgłoszenie z UG do Wód Polskich z inicjatywy Sekretarza Gminy, który po powzięciu wiedzy, że coś złego dzieje się w rzece Odrze niezwłocznie poprzez podległe mu służby powiadomił wskazany organ.
2) Jakie działania zostały podjęte, by zneutralizować zagrożenie? Proszę o podanie konkretnych działań, dat oraz jednostek organizacyjnych i osób, które podejmowały działania.
3) Jakie działania zostały podjęte, by poinformować mieszkańców o zagrożeniu? Proszę o podanie konkretnych wpisów, działań i dat. Czy były rozpowszechniane również informacje w języku ukraińskim/rosyjskim?
Zgodnie z posiadanymi kompetencjami za działania te nie odpowiada bezpośrednio gmina. Niezwłocznie dystrybuowaliśmy (www + social media) informacje o wydanych zarządzeniach porządkowych wojewody np. w zakresie zakazu połowu ryb, czy korzystania z akwenów. Od początku sierpnia br. prowadzony był monitoring. Na własny koszt wykonywaliśmy i oznakowaliśmy tereny przy rz.Odrze w tabliczki dot, wszelkich zakazów. Współpracujemy (zakup niezbędnego wyposażenia i sprzętu) z naszymi służbami (OSP), które od pierwszych dni katastrofy dysponowane są do oczyszczania akwenów ze śniętych ryb.
4) Jakie działania dotyczące ochrony źródeł wody pitnej zostały podjęte?
ZGK Czernica Sp. z o.o. posiada pozwolenia wodnoprawne na pobór wód podziemnych z utworów trzeciorzędowych, poprzez ujęcie wód podziemnych w Nadolicach Wielkich. W skład ujęcia wchodzi 5 studni głębinowych o głębokości od 85 do 100 m p.p.t. Lokalizacja studni głębinowych znajduje się w odległości ok 4,5 km w linii prostej od rzeki Odry przepływającej przez gminę Czernica. Woda z utworów trzeciorzędowych jest odizolowana od wód powierzchniowych warstwami nieprzepuszczalnymi gruntu, stanowiącymi jednocześnie barierę przed zanieczyszczeniami z wód powierzchniowych i zanieczyszczeń pochodzenia antropogenicznego.
ZGK Czernica Sp. z o.o. przeprowadza własną kontrolę jakości wody pobieranej w stanie pierwotnym w zakresie wskaźników fizykochemicznych i organoleptycznych oraz mikrobiologicznych, bezpośrednio w poszczególnych studniach dostarczanej do gminnej sieci wodociągowej zgodnie z harmonogramem badań zatwierdzonym przez SANEPID.
SANEPID przeprowadza takie własne kontrole jakości wody z sieci wodociągowej.
W kontekście wydarzeń mających miejsce w ostatnich tygodniach na rzece Odra, tutejszy Zakład nie uruchamiał dodatkowych form ochrony źródeł wody pitnej, z uwagi na brak zagrożenia ze strony zanieczyszczenia rzeki Odry dla zasobów wody głębinowej.
5) Jakie działania w związku z zanieczyszczeniem Odry będą podejmowane? Czy będą zlecane badania?
Badane są próbki wody z Odry pobrane na różnych odcinkach rzeki, celem ustalenia rodzaju zanieczyszczenia. Działania w tym zakresie prowadzone są przez Inspekcję Ochrony Środowiska nadzorowaną przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska.
Odpowiedzi UM Ścinawa ws. katastrofy na Odrze
1) Kiedy urząd dowiedział się o zagrożeniu związanym z zanieczyszczeniem Odry? Proszę o podanie osoby, która się dowiedziała oraz jakie czynności zostały podjęte. Czy zostały zanieczyszczone też inne cieki wodne lub akweny?
W dniu 11 sierpnia tutejszy Urząd otrzymał informację od Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska we Wrocławiu. Osoby, które otrzymały informację:
– Krystian Kosztyła — Burmistrz Miasta i Gminy Ścinawa,
– Anna Terech — Podinspektor ds. obronnych i zarządzania kryzysowego.
W dniu 12 sierpnia 2022r. pracownicy Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego w Lubinie wraz z Powiatowym Inspektorem Weterynarii w Lubinie oraz przedstawicielem Państwowego Gospodarstwa Wodnego — Wody Polskie, Nadzór Wodny w Lubinie dokonali lustracji koryta Odry na wysokości Portu wodnego w Ścinawie, nie stwierdzono skażenia wody, brak śniętych ryb. Inne cieki wodne oraz akweny — brak oznak skażenia wody.
2) Jakie działania zostały podjęte, by zneutralizować zagrożenie? Proszę o podanie konkretnych działań, dat oraz jednostek organizacyjnych i osób, które podejmowały działania.
Stan rzeki na wysokości gminy Ścinawa jest codziennie sprawdzany przez Strażaków z Ochotniczej Straży Pożarnej w Ścinawie, policjantów z Komisariatu Policji w Ścinawie.
Do dnia dzisiejszego nie wykryto zakażenia wody.
3) Jakie działania zostały podjęte, by poinformować mieszkańców o zagrożeniu? Proszę o podanie konkretnych wpisów, działań i dat. Czy były rozpowszechniane również informacje w języku ukraińskim/rosyjskim?
Obywatele otrzymali powiadomienia — ALERT RCB.
4) Jakie działania dotyczące ochrony źródeł wody pitnej zostały podjęte?
Jednostką odpowiedzialną za źródła pitnej wody jest Zakład Gospodarki Komunalnej w Ścinawie
5) Jakie działania w związku z zanieczyszczeniem Odry będą podejmowane? Czy będą zlecane badania?
Nie należy to do kompetencji Gminy tylko Wód Polskich.
Czytaj też: Pytamy dolnośląskie samorządy, co zrobiły w sprawie zatrutej Odry
Odpowiedzi UM Jelcz-Laskowice ws. katastrofy na Odrze
1) Kiedy urząd dowiedział się o zagrożeniu związanym z zanieczyszczeniem Odry? Proszę o podanie osoby, która się dowiedziała oraz jakie czynności zostały podjęte. Czy zostały zanieczyszczone też inne cieki wodne lub akweny?
Gmina Jelcz-Laskowice o zagrożeniu związanym z zanieczyszczeniem rzeki Odra dowiedziała się ze środków masowego przekazu po koniec lipca 2022r. W dniu 13 sierpnia 2022r. za pośrednictwem mediów społecznościowych powzięto informację o pojawieniu się śniętych ryb na zalewie Łacha Jelcz. O zdarzeniu poinformowano Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie.
2) Jakie działania zostały podjęte, by zneutralizować zagrożenie? Proszę o podanie konkretnych działań, dat oraz jednostek organizacyjnych i osób, które podejmowały działania.
Gmina Jelcz — Laskowice nie jest instytucją zarządzającą rzeką Odrą.
3) Jakie działania zostały podjęte, by poinformować mieszkańców o zagrożeniu? Proszę o podanie konkretnych wpisów, działań i dat. Czy były rozpowszechniane również informacje w języku ukraińskim/rosyjskim?
Od dnia 12.08.2022r. na stronie internetowej Urzędu Miasta i Gminy w Jelczu-Laskowicach oraz mediach społecznościowych publikowane były informacje dotyczące rzeki Odry na podstawie komunikatów Wojewody Dolnośląskiego oraz instytucji mu podległych. Przygotowane zostały również tabliczki informacyjne w języku polskim oraz ukraińskim o zakazie korzystania z rzeki Odry oraz akwenu Lacha Jelcz, które przekazane zostały przedstawicielowi Polskiego Związku Wędkarskiego.
4) Jakie działania dotyczące ochrony źródeł wody pitnej zostały podjęte?
W dniu 12.08.2022r. Zakład Gospodarki Komunalnej Sp.z.o.o. w Jelczu-Laskowicach wydał komunikat, iż woda przeznaczona do spożycia, która dostarczana jest do wodociągów sieciowych na terenie Gminy Jelcz-Laskowice nie pochodzi z rzeki Odry. W związku z czym nie było konieczności podejmowania działań dotyczących ochrony wody pitnej.
5) Jakie działania w związku z zanieczyszczeniem Odry będą podejmowane? Czy będą zlecane badania?
Gmina Jelcz-Laskowice nie jest instytucją odpowiedzialną za działania zarządcze na rzece Odrze.
Zdjęcie tytułowe: Martwe ryby w Odrze. Fot. Hanno Böck / CC0
Odpowiedzi UM Brzeg Dolny ws. katastrofy na Odrze
1) Kiedy urząd dowiedział się o zagrożeniu związanym z zanieczyszczeniem Odry? Proszę o podanie osoby, która się dowiedziała oraz jakie czynności zostały podjęte. Czy zostały zanieczyszczone też inne cieki wodne lub akweny?
Urząd otrzymał w dniu 16.08.2022 r. rozporządzenie porządkowe Nr 17 Wojewody Dolnośląskiego w sprawie wprowadzenia zakazu korzystania z wody rzeki Odry na terenie województwa dolnośląskiego. Ponadto w dniu 22.08.2022 r. Dolnośląski Urząd Wojewódzki we Wrocławiu przesłał pismo Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dotyczące zakazu korzystania z Wód Odry.
2) Jakie działania zostały podjęte, by zneutralizować zagrożenie? Proszę o podanie konkretnych działań, dat oraz jednostek organizacyjnych i osób, które podejmowały działania.
Ochotnicza Straż Pożarna w Brzegu Dolnym na polecenie Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej we Wrocławiu od 13.08.2022 r. regularnie monitoruje stan rzeki Odry i do dnia udzielenia odpowiedzi nie zaobserwowano na naszym terenie śniętych ryb.
3) Jakie działania zostały podjęte, by poinformować mieszkańców o zagrożeniu? Proszę o podanie konkretnych wpisów, działań i dat. Czy były rozpowszechniane również informacje w języku ukraińskim/rosyjskim?
Informacje o skażeniu Odry zostały podane do publicznej wiadomości na stronie internetowej gminy i facebooku.
4) Jakie działania dotyczące ochrony źródeł wody pitnej zostały podjęte?
Woda pitna na terenie gminy Brzeg Dolny jest całkowicie bezpieczna — w całości pochodzi z ujęć głębinowych i ewentualne skażenie wody w rzece nie powinno mieć żadnego wpływu na jej czystość.
5) Jakie działania w związku z zanieczyszczeniem Odry będą podejmowane? Czy będą zlecane badania?
Jednocześnie informuję, że działania dotyczące usuwania zanieczyszczenia rzeki Odry nie należą do zadań własnych gminy.
Zdjęcie tytułowe: Martwe ryby w Odrze. Fot. Hanno Böck / CC0
Informacja opublikowana w ramach realizacji projektu „Klimat na Dolny Śląsk” Towarzystwa Benderowskiego w partnerstwie z Towarzystwem Upiększania Miasta Wrocławia, finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny. Treść dostępna na licencji CC-BY-NC-SA 4.0.
