Każdy może łatwo składać wnioski do urzędów. Bezpłatny poradnik Stowarzyszenia Nowoczesnej Edukacji Prawnej
Stowarzyszenie Nowoczesnej Edukacji Prawnej przygotowało poradnik, który odpowiada na liczne pytania, które pojawiają się przy składaniu wniosków do władz państwowych i samorządowych. Temat poradnika wybrany został wspólnie z organizacjami pozarządowymi i grupami nieformalnymi. Poradnik jest w pełni bezpłatny i dostępny na licencji CC-BY-NC-ND.
Wnioski. Jak składać i po co? Poradnik prawny
O wnioskach mówi Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, a konkretnym przepisem jest art. 241 Kodeksu postępowania administracyjnego.
– Wnioski to bardzo potężne narzędzie wpływu na rzeczywistość. Obywatele często mają słuszne postulaty w kierunku władz, lecz np. tworzą jedynie petycje w internecie, które mogą, ale nie muszą docierać do adresatów. Zastosowanie formalnych metod, zgodnych z przepisami, wymusza deklarację władzy publicznej i sprawia, że postulat musi być rozpatrzony. A jego złożenie wcale nie jest trudne – podkreśla Mateusz Kokoszkiewicz, prezes Stowarzyszenia Nowoczesnej Edukacji Prawnej i autor poradnika.
Wnioski mogą dotyczyć naprawdę różnych spraw – od inwestycji przez rozkłady jazdy transportu publicznego, organizację pracy urzędów po publikację dokumentów w Biuletynie Informacji Publicznej. Mogą być składane także do organizacji społecznych, spółek i innych podmiotów, które wykonują zadania.
Czytaj też: Czy wniosek składany przez obywatela do urzędu trzeba podpisać?
Czy wniosek to petycja lub skarga?
Wnioski należy odróżnić m.in. od skarg, petycji, konsultacji społecznych czy wniosków w konkretnych postępowaniach administracyjnych. Trudniejsze już jest rozgraniczenie między wnioskami a petycjami.
Poradnik omawia m.in. kto może złożyć wniosek, kto może być jego adresatem, co musi zawierać zawiadomienie o rozpatrzeniu, a także szczegóły dotyczące wniosków w sądownictwie. Są także odpowiedzi na często pojawiające się pytania, np. czy wniosek musi mieć uzasadnienie, czy można składać je mailem, albo czy można składać wnioski do Prezydenta RP.
– W poradniku można znaleźć omówienie najistotniejszych pojęć, istotnych orzeczeń sądowych i rozstrzygnięć nadzorczych, a także przytoczenie najważniejszych przepisów prawnych – podkreśla Jeremi Jarosz, rzecznik i komisarz rewizyjny Stowarzyszenia.
W poradniku znalazły się także wzory: wniosku, ponaglenia i skargi na nierozpatrzenie wniosku, a także wniosku o kontrolę do wojewody (który nadzoruje rozpatrywanie wniosków i skarg w samorządzie).
– Warto wiedzieć co zrobić, gdy urząd nie rozpatruje naszego wniosku w ważnej dla nas sprawie albo robi to sprzecznie z przepisami – dodaje Jarosz. Kodeks wymaga bowiem od urzędu dokładnego wyjaśnienia powodów, dla których wniosek został rozpatrzony negatywnie.
Nie ma jednak na razie możliwości zaskarżenia do sądu nierozpatrzenia wniosku. – To narusza Konstytucję, na co zwracał uwagę rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar. Jako Stowarzyszenie Nowoczesnej Edukacji Prawnej będziemy chcieli to zmienić – zapowiada Kokoszkiewicz.
Czytaj też: Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza w gminie, powiecie, województwie. Zmieniaj samorząd
Poradniki prawne dla obywateli i z obywatelami
Publikacja stworzona została w projekcie “Poradniki prawne dla obywateli i z obywatelami” realizowanego w ramach Dolnośląskiego Funduszu Małych Inicjatyw i finansowanego przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2021-2030.
